Soczewka jest częścią przewodzącego światło i załamującego światło systemu oka. Jest to przezroczysta, dwuwypukła soczewka biologiczna, która zapewnia dynamikę optyki oka dzięki mechanizmowi akomodacji.
W procesie rozwoju embrionalnego soczewka krystaliczna tworzy się w 3-4 tygodniu życia zarodka z ektodermy pokrywającej ścianę miseczki ocznej. Ektoderma jest wciągana do jamy ocznej i tworzy z niej kiełek soczewki. Z wydłużających się komórek nabłonkowych wewnątrz pęcherzyka tworzą się włókna soczewki.
Obiektyw ma kształt dwuwypukłej soczewki. Przednie i tylne sferyczne powierzchnie soczewki mają inny promień krzywizny (rys. 12.1). Przednia powierzchnia jest bardziej płaska. Promień jego krzywizny (R = 10 mm) jest większy niż promień krzywizny tylnej powierzchni (R = 6 mm). Środki przedniej i tylnej powierzchni soczewki nazywane są odpowiednio przednimi i tylnymi biegunami, a łącząca je linia nazywa się osią soczewki, której długość wynosi 3,5-4,5 mm. Linia przejścia między przodem a tyłem to równik. Średnica soczewki 9-10 mm.
Soczewka jest pokryta cienką, nieuporządkowaną przezroczystą kapsułką. Część kapsułki wyściełająca przednią powierzchnię soczewki nosi nazwę „przedniej kapsułki” („przedniej torby”) soczewki. Jego grubość wynosi 11-18 mikronów. Od wewnątrz, przednia torebka jest pokryta jednowarstwowym nabłonkiem, ale tylny nabłonek nie ma jej, jest prawie 2 razy cieńszy niż przedni. Nabłonek przedniej torebki odgrywa ważną rolę w metabolizmie soczewki, charakteryzującym się wysoką aktywnością enzymów oksydacyjnych w porównaniu z centralną częścią soczewki. Komórki nabłonkowe aktywnie proliferują. Na równiku są wydłużone, tworząc strefę wzrostu soczewki. Ekstrakcyjne komórki są przekształcane w włókna soczewki. Młode, przypominające wstęgę komórki przepychają stare włókna do środka. Proces ten odbywa się w sposób ciągły przez całe życie. Centralnie umieszczone włókna tracą jądra, odwadniają się i kurczą. Szczelnie na siebie nawzajem tworzą jądro soczewki (jądro Ientis). Zwiększa się rozmiar i gęstość jądra na przestrzeni lat. Nie wpływa to na stopień przezroczystości soczewki, jednak ze względu na spadek ogólnej elastyczności objętość akomodacji stopniowo maleje (patrz rozdział „Zakwaterowanie”). W wieku 40–45 lat jest już wystarczająco gęsty rdzeń. Ten mechanizm wzrostu soczewki zapewnia stabilność jej zewnętrznych wymiarów. Zamknięta kapsułka soczewki nie pozwala złuszczać martwych komórek. Podobnie jak wszystkie struktury nabłonkowe, soczewka rośnie przez całe życie, ale jej rozmiar nie wzrasta.
Młode włókna, stale tworzące się na obrzeżach soczewki, tworzą wokół jądra elastyczną substancję - korę soczewki (kora Ientis). Włókna kory są otoczone przez konkretną substancję o tym samym współczynniku załamania światła. Zapewnia ich mobilność podczas skurczu i rozluźnienia, gdy soczewka zmienia kształt i moc optyczną w procesie akomodacji.
Soczewka ma strukturę warstwową - przypomina cebulę. Wszystkie włókna rozciągające się w tej samej płaszczyźnie od strefy wzrostu wokół obwodu równikowego zbiegają się w środku i tworzą trójpunktową gwiazdę, która jest widoczna w biomikroskopii, zwłaszcza gdy pojawia się zmętnienie.
Z opisu struktury soczewki jasno wynika, że jest to formacja nabłonkowa: nie ma nerwów ani naczyń krwionośnych i limfatycznych.
Tętnica szklista (a. Hyaloidea), która we wczesnym okresie embrionalnym uczestniczy w tworzeniu soczewki, jest następnie zmniejszana. W 7.-8. miesiącu kapsułka splotu naczyniowego jest rozprowadzana wokół soczewki.
Soczewka jest otoczona ze wszystkich stron przez płyn wewnątrzgałkowy. Składniki odżywcze przechodzą przez kapsułkę przez dyfuzję i aktywny transport. Potrzeby energetyczne beznaczyniowego tworzenia nabłonka są 10-20 razy niższe niż potrzeby innych narządów i tkanek. Są zadowoleni z beztlenowej glikolizy.
W porównaniu z innymi strukturami oka soczewka zawiera największą ilość białka (35-40%). Są to rozpuszczalne a- i p-krystaliny i nierozpuszczalne albuminoidy. Białka soczewki są specyficzne dla narządu. Po immunizacji do tego białka może wystąpić reakcja anafilaktyczna. W soczewce znajdują się węglowodany i ich pochodne, środki redukujące glutation, cysteina, kwas askorbinowy itp. W przeciwieństwie do innych tkanek, w soczewce jest mało wody (do 60-65%), a jej ilość zmniejsza się z wiekiem. Zawartość białka, wody, witamin i elektrolitów w soczewce znacznie różni się od proporcji wykrywanych w płynie wewnątrzgałkowym, ciele szklistym i osoczu krwi. Soczewka unosi się w wodzie, ale mimo to jest odwodnioną formacją, co tłumaczy się szczególnymi cechami transportu wody i elektrolitu. Soczewka ma wysoki poziom jonów potasu i niski poziom jonów sodu: stężenie jonów potasu jest 25 razy wyższe niż w cieczy wodnistej oka i ciele szklistym, a stężenie aminokwasów jest 20 razy wyższe.
Kapsułka soczewki ma właściwość selektywnej przepuszczalności, dlatego skład chemiczny przezroczystej soczewki utrzymuje się na pewnym poziomie. Zmiany w składzie płynu wewnątrzgałkowego odbijają się w stanie przezroczystości soczewki.
U osoby dorosłej soczewka ma jasnożółty odcień, którego intensywność może wzrastać z wiekiem. Nie wpływa to na ostrość widzenia, ale może wpływać na postrzeganie błękitu i fioletu.
Soczewka znajduje się we wnęce oka w płaszczyźnie czołowej między tęczówką a ciałem szklistym, dzieląc gałkę oczną na odcinki przednie i tylne. Przed obiektywem służy jako podpora dla źrenicowej części tęczówki. Jego tylna powierzchnia znajduje się w pogłębieniu ciała szklistego, z którego soczewka jest oddzielona wąską szczeliną kapilarną, która rozszerza się, gdy gromadzi się w niej wysięk.
Soczewka utrzymuje swoją pozycję w oku za pomocą włókien kolistego więzadła podtrzymującego ciała rzęskowego (zinnagna). Cienkie (grubość 20–22 µm) włókna pająka rozchodzą się od nabłonka procesów rzęskowych z wiązkami promieniowymi, częściowo przecinają się i splatają w kapsułce soczewki na przedniej i tylnej powierzchni, zapewniając działanie na kapsułkę soczewki, gdy działa aparat mięśniowy ciała rzęskowego.
http://glazamed.ru/baza-znaniy/oftalmologiya/glaznye-bolezni/12.-hrustalik/Soczewka jest przezroczystą, dwuwypukłą półstałą formą w kształcie dysku, umieszczoną między tęczówką a ciałem szklistym (patrz rys. 2.3, rys. 2.4).
Soczewka jest wyjątkowa, ponieważ jest jedynym „organem” ludzkiego ciała i większości zwierząt, składającym się z tego samego rodzaju komórek na wszystkich etapach rozwoju embrionalnego i życia poporodowego aż do śmierci.
Przednia i tylna powierzchnia soczewki są połączone w tak zwanym regionie równikowym. Równik soczewki otwiera się do tylnej komory oka i jest przymocowany do nabłonka rzęskowego za pomocą opaski rzęskowej (więzadła Zinna) (ryc. 2.7). Ze względu na rozluźnienie pasa rzęskowego przy jednoczesnym zmniejszeniu mięśnia rzęskowego i deformacji kryształu
Rys. 2.4. Cechy położenia soczewki w gałce ocznej i jej kształt: / - rogówka, 2 - tęczówka, 3 - soczewka, 4 - ciało rzęskowe
ka Jednocześnie wykonywana jest jego główna funkcja - zmiana refrakcji, która umożliwia siatkówce uzyskanie wyraźnego obrazu niezależnie od odległości od obiektu. Aby spełnić tę rolę, soczewka musi być przezroczysta i elastyczna, tak jest.
Soczewka rośnie nieprzerwanie przez całe życie ludzkie, pogrubiając około 29 mikronów rocznie. Począwszy od szóstego do siódmego tygodnia życia wewnątrzmacicznego (18 mm zarodka), wzrasta on w kierunku przednio-tylnym w wyniku wzrostu pierwotnych włókien soczewki. Na etapie rozwoju, gdy długość zarodka osiąga 18_26 mm, soczewka ma kształt w przybliżeniu sferyczny. Wraz z pojawieniem się włókien wtórnych (rozmiar zarodka - 26 mm) soczewka krystaliczna spłaszcza się, a jej średnica wzrasta (Brown, Bron, 1996). Aparat opaski rzęskowej, który pojawia się przy długości zarodka 65 mm, nie wpływa na wzrost średnicy soczewki. Następnie soczewka krystaliczna gwałtownie zwiększa masę i objętość. Po urodzeniu ma prawie kulisty kształt.
W pierwszych dwóch dekadach życia zanika wzrost grubości soczewki, ale jej średnica wciąż rośnie. Czynnikiem przyczyniającym się do zwiększenia średnicy jest zagęszczenie rdzenia. Napięcie pasa rzęskowego powoduje zmianę kształtu soczewki.
Średnica dorosłego ludzkiego obiektywu mierzona na równiku wynosi 9
10 mm. W centrum jego grubość w momencie porodu wynosi około 3,5–4 mm, w wieku 40 lat wynosi 4 mm, a na starość powoli wzrasta do 4,75–5 mm. Grubość soczewki zależy od stanu akomodacyjnej zdolności oka (Bron, Tripathi, Tripathi, 1997).
W przeciwieństwie do grubości, równikowa średnica soczewki zmienia się w mniejszym stopniu z wiekiem osoby. Przy urodzeniu jest równa 6,5 mm, w drugiej dekadzie życia - 9-10 mm, następnie pozostaje niezmieniona.
Poniżej znajdują się wskaźniki strzałkowe
Tabela 2.1. Cechy wiekowe średnicy, masy i objętości soczewki ludzkiej
w zależności od wieku osoby, grubości kapsułki, długości, grubości i liczby włókien soczewki (tabela 2.1).
Przednia powierzchnia soczewki jest mniej wypukła niż tylna. Jest to część kuli o promieniu krzywizny równym średnio 10 mm (8-14 mm). Przednia powierzchnia jest ograniczona przez przednią komorę oka przez źrenicę, a na obwodzie przez tylną powierzchnię tęczówki. Krawędź źrenicy tęczówki spoczywa na przedniej powierzchni soczewki. Boczna powierzchnia soczewki jest zwrócona do tylnej komory oka i łączy procesy ciała rzęskowego przez pas rzęskowy.
Środek przedniej powierzchni soczewki nosi nazwę przedniego bieguna. Znajduje się około 3 mm za tylną powierzchnią rogówki.
Tylna powierzchnia soczewki ma dużą krzywiznę - promień krzywizny wynosi 6 mm (4,5-7,5 mm). Zwykle jest rozważany w połączeniu z błoną szklistą przedniej powierzchni ciała szklistego. Niemniej jednak w tych strukturach istnieje przestrzeń przypominająca szczelinę wypełniona cieczą. Ta przestrzeń za obiektywem została opisana przez E. Bergera w 1882 roku. Można ją zaobserwować za pomocą biomikroskopii przedniej.
Rys. 2.5. Układ struktury soczewki:
7 - jądro zarodkowe, 2 - jądro płodu, 3 - jądro dorosłe, 4 - kora, 5 - kapsułka i nabłonek. W środku znajdują się szwy obiektywu
Rys. 2.6 Biomikroskopowo przydzielone obszary soczewki (brązowy): Ca - kapsułka; N jest rdzeniem; C, cx - pierwsza korowa (podtorebkowa) strefa świetlna; C1P - pierwsza strefa rozproszenia; C2 jest drugą korową strefą świetlną; C3 - strefa rozpraszania głębokich warstw kory; C4 - jasna strefa głębokich warstw kory
Równik soczewki znajduje się w obrębie rzęsek w odległości 0,5 mm od nich. Powierzchnia równikowa jest nierówna. Ma liczne fałdy, których tworzenie jest spowodowane faktem, że pas ten jest przymocowany do tego obszaru. Fałdy znikają po zakwaterowaniu, czyli w warunkach ustania napięcia więzadła.
Współczynnik załamania soczewki wynosi 1,39, czyli nieco większy niż współczynnik załamania światła w komorze przedniej (1,33). Z tego powodu, pomimo mniejszego promienia krzywizny, moc optyczna soczewki jest mniejsza niż rogówki. Wkład soczewki w układ refrakcyjny oka wynosi około 15 z 40 dioptrii.
Moc zakwaterowania, równa 15-16 dioptriom przy urodzeniu, jest zmniejszana o połowę do 25 lat, aw wieku 50 lat równa się tylko 2 dioptriom.
Podczas badania biomikroskopowego soczewki z rozszerzoną źrenicą można wykryć cechy jej struktury strukturalnej (rys. 2.5, 2.6). Po pierwsze, jego wielowarstwowość jest widoczna. Rozróżnia się następujące warstwy, licząc od przodu do środka: kapsułka (Ca); podprzestrzenna strefa świetlna (strefa korowa C ^); lekka wąska strefa niejednorodnej dyspersji (CjP); półprzezroczysta strefa kory (C2). Strefy te tworzą korę powierzchniową soczewki.
Jądro uważane jest za prenatalną część soczewki. Ma również laminację. W centrum znajduje się czysta strefa, zwana jądrem germinalnym (embrionalnym). Podczas badania obiektywu za pomocą lampy szczelinowej można również wykryć szwy obiektywu. Mikroskopia lustrzana z dużym powiększeniem pozwala zobaczyć komórki nabłonkowe i włókna soczewki.
Rys. 2.7. Schematyczne przedstawienie struktury regionu równikowego soczewki. Ponieważ komórki nabłonkowe proliferują w obszarze równika, przesuwają się w kierunku środka, zamieniając się w włókna soczewki: 1 - soczewka kapsułki, 2-równikowe komórki nabłonkowe, 3 - włókna soczewki, 4 - przewód rzęskowy
Elementy strukturalne soczewki (kapsułka, nabłonek, włókna) pokazano na ryc. 2.7.
Kapsułka Soczewka jest pokryta ze wszystkich stron kapsułą. Kapsułka jest niczym innym jak błoną podstawną komórek nabłonkowych. Jest najgrubszą podstawową błoną ludzkiego ciała. Przód kapsułki jest grubszy (do 15,5 mikronów) niż tył (rys. 2.8). Bardziej wyraźne zgrubienie wzdłuż obwodu przedniej torebki, ponieważ w tym miejscu przymocowana jest większość pasa rzęskowego. Z wiekiem grubość kapsułki wzrasta, zwłaszcza z przodu. Wynika to z faktu, że nabłonek, który jest źródłem błony podstawnej, znajduje się z przodu i bierze udział w przebudowie kapsułki, zaznaczonej w miarę wzrostu soczewki.
Rys. 2.8. Schematyczne przedstawienie grubości kapsułki w różnych obszarach
Rys. 2.11. Struktura ultrastrukturalna pasa rzęskowego, kapsułki soczewki, nabłonek torebki soczewki i włókna soczewki warstw zewnętrznych: 1 - pas rzęskowy, 2 - kapsułki soczewkowe, 3 - warstwa nabłonkowa kapsułki soczewkowej, 4 - włókna soczewki
Rys. 2.10. Cechy ultrastrukturalne kapsułki soczewkowej regionu równikowego, pasa rzęskowego i ciała szklistego (według Hogana i in., 1971): 7 - korpus z włókna szklanego, 2 - włókna pasa rzęskowego, 3 - włókna przedskórkowe, 4 - soczewki. Zwiększ x 25 000
Rys. 2.9. Lekko-optyczna struktura kapsułki soczewki, nabłonek kapsułki soczewki i włókna soczewki warstw zewnętrznych: 1 - soczewka kapsułki, 2 - warstwa nabłonkowa komórek macierzystych, 3 - włókno soczewki
Kapsułka jest dość silną barierą dla bakterii i komórek zapalnych, ale jest łatwo dostępna dla cząsteczek, których wielkość jest współmierna do wielkości hemoglobiny. Chociaż kapsułka nie zawiera włókien elastycznych, jest wyjątkowo elastyczna i stale pod działaniem sił zewnętrznych, to znaczy w stanie rozciągniętym. Z tego powodu rozwarstwieniu lub pęknięciu kapsułki towarzyszy skręcanie. Właściwość elastyczności jest stosowana podczas przeprowadzania ekstrakcji zaćmy zewnątrztorebkowej. Przez redukcję kapsułka wyświetla zawartość soczewki. Ta sama właściwość jest również stosowana w kapsulotomii YAG.
W mikroskopie świetlnym kapsułka wygląda na przezroczystą, jednorodną (rys. 2.9). W spolaryzowanym świetle ujawniła swoją blaszkowatą strukturę włóknistą. W tym przypadku włóknistość jest równoległa do powierzchni soczewki. Kapsułka jest również pozytywnie barwiona podczas reakcji CHIC, co wskazuje na obecność w jej składzie dużej liczby proteoglikanów.
Ultrastrukturalna kapsuła ma relatywnie amorficzną strukturę (rys. 2.10). Niewielkie zachowanie blaszkowate jest spowodowane rozpraszaniem elektronów przez elementy włókniste składane na płytki.
Wykryto około 40 płyt, z których każda ma grubość około 40 nm. Przy większym powiększeniu mikroskopu wykrywane są delikatne włókienka o średnicy 2,5 nm. Płyty są ściśle równoległe do powierzchni kapsułki (rys. I 11).
W okresie prenatalnym obserwuje się pewne zgrubienie tylnej torebki, co wskazuje na możliwość podstawowego wydzielania materiału przez tylne włókna korowe.
R. F. Fisher (1969) stwierdził, że 90% utraty elastyczności soczewki występuje w wyniku zmiany elastyczności kapsułki. To założenie kwestionuje R. A. Weale (1982).
W strefie równikowej przedniej torebki soczewki pojawiają się z wiekiem inkluzje ELEKTRON-GĘSTOŚĆ, składające się z włókien ZBUDOWANYCH o średnicy 1 nm i okresie prążkowania poprzecznego równego 50-60 nm. Zakłada się, że powstają one w wyniku syntetycznej aktywności komórek nabłonkowych. Wraz z wiekiem pojawiają się również włókna kolagenowe, których częstotliwość wynosi 10 NM.
Punkty mocowania pasa rzęskowego do kapsułki nazywane są płytkami Bergera. Inną nazwą jest błona perikapsularna (rys.2.12). Jest to powierzchniowa warstwa kapsułki o grubości od 0,6 do 0,9 mikrona. Jest mniej gęsty i zawiera więcej glikozaminoglikanów niż reszta kapsułki. W błonie okołowierzchołkowej wykrywa się fibronektynę, in vitro neuktynę i inne białka macierzy, które
Rys.2.12. Cechy przyczepienia pasa rzęskowego do przedniej powierzchni kapsułki soczewki (A) i obszaru równikowego (B) (według Marshal i in., 1982)
odgrywają rolę w mocowaniu paska do kapsułki. Włókna tej warstwy włóknisto-ziarnistej mają tylko 1-3 nm grubości, podczas gdy grubość włókien rzęsek rzęskowych wynosi 10 nm.
Podobnie jak inne błony, kapsułka soczewki jest bogata w kolagen typu IV. Zawiera również kolagen typu I, III i V. Ponadto wykrywa wiele innych składników macierzy zewnątrzkomórkowej - lamilinę, fibronektynę, siarczan heparanu i entaktynę.
Przepuszczalność ludzkiej kapsułki soczewkowej była badana przez wielu badaczy. Kapsułka swobodnie przechodzi przez wodę, jony i inne cząsteczki o niewielkich rozmiarach. Jest to bariera na drodze cząsteczek białka o wielkości albuminy (Mr 70 kDa; średnica cząsteczki 74 A) i hemoglobiny (Mr 66,7 kDa; promień cząsteczki 64 A). Nie stwierdzono różnic w przepustowości kapsułki w warunkach normalnej i zaćmy.
http://medic.studio/osnovyi-oftalmologii/forma-razmer-hrustalika-63802.htmlSoczewka oka (soczewka, łac.) Jest przezroczystą soczewką biologiczną, która ma dwuwypukły kształt i jest częścią systemu przepuszczania światła i refrakcji oka, i zapewnia zakwaterowanie (możliwość skupienia się na obiektach o różnej odległości).
Obiektyw ma podobny kształt do soczewki dwuwypukłej, z bardziej płaską powierzchnią przednią (promień krzywizny przedniej powierzchni soczewki wynosi około 10 mm, z tyłu - około 6 mm). Średnica soczewki wynosi około 10 mm, wielkość przednio-tylna (oś soczewki) - 3,5-5 mm. Główna substancja soczewki jest zamknięta w cienkiej kapsułce, pod którą znajduje się nabłonek (na tylnej torebce nie ma nabłonka). Komórki nabłonkowe ciągle się dzielą (przez całe życie), ale stała objętość soczewki pozostaje ze względu na fakt, że stare komórki, które są bliżej środka („rdzeń”) soczewki odwadniają się i znacznie zmniejszają objętość. To właśnie ten mechanizm powoduje starczowzroczność („starość”) - po 40 roku życia, z powodu zagęszczenia komórek, soczewka traci swoją elastyczność i zdolność do przyjmowania, co zwykle objawia się zmniejszeniem widzenia z bliskiej odległości.
Obiektyw znajduje się za źrenicą, za tęczówką. Jest on mocowany za pomocą najcieńszych nici („więzadło Zinna”), które są splecione na jednym końcu w kapsułce soczewki, a na drugim końcu połączone z rzęskowym (ciałkiem rzęskowym) i jego procesami. Właśnie ze względu na zmianę napięcia tych włókien zmienia się kształt soczewki i jej moc refrakcyjna, w wyniku czego zachodzi proces akomodacji. Zajmując taką pozycję w gałce ocznej, soczewka warunkowo dzieli oko na dwie części: przednią i tylną.
Innervation i dopływ krwi:
Obiektyw nie ma naczyń krwionośnych i limfatycznych, nerwów. Procesy wymiany są przeprowadzane przez płyn wewnątrzgałkowy, który jest otoczony soczewką ze wszystkich stron.
Soczewka znajduje się wewnątrz gałki ocznej między tęczówką a ciałem szklistym. Wygląda jak dwuwypukła soczewka o sile załamania około 20 dioptrii. Dla osoby dorosłej średnica obiektywu wynosi 9-10 mm, grubość - od 3,6 do 5 mm, w zależności od zakwaterowania (koncepcja zakwaterowania zostanie omówiona poniżej). W soczewce wyróżniono powierzchnie przednią i tylną, linia przejścia przedniej powierzchni do tylnej nazywana jest równikiem soczewki krystalicznej.
W jej miejsce soczewka jest utrzymywana kosztem włókien podtrzymującego ją więzadła cynkowego, które mocuje się kołowo w obszarze równikowym soczewki z jednej strony i do procesów ciała rzęskowego z drugiej. Częściowo przecinające się ze sobą włókna są mocno wplecione w kapsułkę soczewki. Za pomocą więzadła Weigera, pochodzącego z tylnego bieguna soczewki, jest on mocno połączony z ciałem szklistym. Ze wszystkich stron soczewka jest myta wodnistą wilgocią wytwarzaną przez procesy ciała rzęskowego.
Badając soczewkę pod mikroskopem można wyróżnić następujące struktury: kapsułki soczewki, nabłonek soczewki i rzeczywista substancja soczewki.
Kapsuła obiektywu. Ze wszystkich stron soczewka jest pokryta cienką elastyczną powłoką - kapsułką. Część kapsułki pokrywająca jej przednią powierzchnię nazywa się przednią torebką soczewki; obszarem kapsułki pokrywającym tylną powierzchnię jest tylna torebka soczewki. Grubość przedniej kapsułki wynosi 11-15 mikronów, z tyłu 4-5 mikronów.
Pod przednią torebką soczewki znajduje się jedna warstwa komórek - nabłonek, który rozciąga się do obszaru równikowego, gdzie komórki nabierają bardziej wydłużonego kształtu. Strefa równikowa torebki przedniej to strefa wzrostu (strefa kiełkowania), ponieważ przez całe życie osoby powstają włókna soczewki z jej komórek nabłonkowych.
Włókna soczewki umieszczone w tej samej płaszczyźnie są połączone ze sobą substancją klejącą i płytami formującymi zorientowanymi w kierunku promieniowym. Spawane końce włókien sąsiednich płyt tworzą szwy soczewkowe na przedniej i tylnej powierzchni soczewki, które po połączeniu ze sobą jak pomarańczowe plastry tworzą tak zwaną „gwiazdę” soczewki. Warstwy włókien przylegające do kapsułki tworzą jej korę, głębszą i najgęstszą - rdzeń soczewki.
Cechą soczewki jest brak naczyń krwionośnych i limfatycznych, a także włókien nerwowych. Soczewka jest zasilana przez dyfuzję lub aktywny transport składników odżywczych i tlenu rozpuszczonych w płynie wewnątrzgałkowym przez kapsułkę. Soczewka składa się z określonych białek i wody (ta ostatnia stanowi około 65% masy soczewki).
Stan przezroczystości soczewki zależy od specyfiki jej struktury i specyfiki metabolizmu. Bezpieczeństwo przezroczystości soczewek zapewnia zrównoważony stan fizykochemiczny białek i lipidów błon, zawartość wody i jonów oraz wprowadzanie i uwalnianie produktów przemiany materii.
Funkcje obiektywu:
Istnieje 5 głównych funkcji obiektywu:
Transmisja światła: Przezroczystość soczewki pozwala na przejście światła do oczka.
Refrakcja światła: Jako soczewka biologiczna soczewka jest drugim (po skręcaniu) ośrodkiem załamującym światło (w spoczynku moc refrakcji wynosi około 19 dioptrii).
Zakwaterowanie: Możliwość zmiany kształtu umożliwia obiektywowi zmianę mocy refrakcji (od 19 do 33 dioptrii), co zapewnia skupienie oka na różnie odległych obiektach.
Oddzielanie: Ze względu na umiejscowienie soczewki, oddziela oko od części przedniej i tylnej, działając jako „bariera anatomiczna” oka, utrzymując struktury w ruchu (zapobiega przemieszczaniu się ciała szklistego do przedniej komory oka).
Funkcja ochronna: obecność soczewki utrudnia mikroorganizmom przenikanie z przedniej komory oka do ciała szklistego podczas procesów zapalnych.
Metody badań soczewki:
1) metoda oświetlenia bocznego (sprawdź przednią powierzchnię soczewki, która znajduje się w źrenicy, przy braku zmętnień soczewka nie jest widoczna)
2) kontrola w świetle przechodzącym
3) badanie lampy szczelinowej (biomikroskopia)
http://helpiks.org/2-82131.htmlSoczewka jest jednym z głównych organów układu optycznego narządu wzroku (oka). Jego główną funkcją jest zdolność załamania przepływu naturalnego lub sztucznego światła i równomierne nałożenie go na siatkówkę.
Jest to element oka o małym rozmiarze (5 mm. W grubości i 7-9 mm. W wysokości), jego moc refrakcyjna może osiągnąć 20-23 dioptrii.
Struktura soczewki jest jak dwuwypukła soczewka, której przednia strona jest nieco spłaszczona, a tylna strona jest bardziej wypukła.
Ciało tego narządu znajduje się w tylnej komorze oka, mocowanie worka tkankowego z soczewką reguluje aparat więzadłowy ciała rzęskowego, takie zamocowanie zapewnia jego statyczny charakter, zakwaterowanie i prawidłowe pozycjonowanie na osi wzrokowej.
Głównym powodem zmiany właściwości optycznych obiektywu jest wiek.
Zakłócenie normalnego ukrwienia, utrata jego elastyczności i napięcia przez naczynia włosowate prowadzi do zmian w komórkach aparatu wzrokowego, pogarsza się jego odżywianie, obserwuje się rozwój procesów dystroficznych i atroficznych.
W większości chorób zmiany są postępujące, a krople do oczu, specjalne okulary, ćwiczenia dietetyczne i na oczy tylko na pewien czas spowalniają rozwój zmian patologicznych. Dlatego pacjenci z wyraźnym zmętnieniem soczewki często stają przed wyborem metody leczenia operacyjnego.
Postępujące techniki mikrochirurgii oka pozwalają na zastąpienie dotkniętej soczewki soczewką wewnątrzgałkową (soczewką tworzoną przez umysły i dłonie człowieka).
Ten produkt jest dość niezawodny i otrzymał pozytywne opinie od pacjentów z uszkodzonym obiektywem. Opierają się one na wysokich właściwościach refrakcyjnych sztucznej soczewki, co pozwoliło wielu ludziom odzyskać ostrość widzenia i zwyczajowy styl życia.
Który obiektyw jest lepszy - importowany lub domowy - nie można odpowiedzieć w postaci monosylabów. W większości klinik okulistycznych podczas operacji używane są standardowe soczewki producentów z Niemiec, Belgii, Szwajcarii, Rosji i USA. Wszystkie sztuczne soczewki są stosowane w medycynie tylko jako licencjonowane i certyfikowane wersje, które przeszły wszystkie niezbędne badania i testy. Ale nawet wśród produktów wysokiej jakości takiego planu decydująca rola w ich wyborze należy do chirurga. Tylko specjalista może określić odpowiednią moc optyczną soczewek i ich zgodność z anatomiczną strukturą oka pacjenta.
Ile kosztuje wymiana soczewki zależy od jakości samej sztucznej soczewki. Faktem jest, że obowiązkowy program ubezpieczenia zdrowotnego obejmuje twarde warianty sztucznej soczewki, a do ich implantacji konieczne jest wykonanie głębszych i szerszych nacięć chirurgicznych.
Sztuczna soczewka zainstalowana podczas operacji (zdjęcie)
Dlatego większość pacjentów z reguły wybiera soczewki, które są zawarte w płatnej liście usług (elastyczne), a to determinuje koszt operacji, który obejmuje:
W każdym regionie z zaćmą cenę za ustawienie sztucznej soczewki można ustalić na podstawie programów państwowych, federalnych lub regionalnych.
Niektóre firmy ubezpieczeniowe płacą za zakup sztucznej soczewki i operację jej wymiany. Dlatego, kontaktując się z jakąkolwiek kliniką lub szpitalem państwowym, musisz znać procedurę udzielania procedur medycznych i interwencji chirurgicznych.
Obecnie wymiana soczewki w zaćmie, jaskrze lub innych chorobach jest procedurą fakoemulsyfikacji ultradźwiękowej laserem femtosekundowym.
Przez nacięcie mikroskopowe usuwa się nieprzezroczystą soczewkę i instaluje sztuczną soczewkę. Ta metoda minimalizuje ryzyko powikłań (zapalenie, uszkodzenie nerwu wzrokowego, krwawienie).
Operacja trwa przez niepowikłane choroby oczu przez około 10-15 minut, w trudnych przypadkach przez ponad 2 godziny.
Wstępne przygotowanie wymaga:
Przebieg operacji obejmuje:
Okres pooperacyjny trwa około 3 dni, a jeśli operacja została przeprowadzona w warunkach ambulatoryjnych, pacjenci mogą natychmiast udać się do domu.
Po udanej wymianie obiektywu ludzie powracają do normalnego życia po 3-5 godzinach. Pierwsze dwa tygodnie po spotkaniu zalecane są pewne ograniczenia:
Soczewka oka (soczewka, łac.) Jest przezroczystą soczewką biologiczną, która ma dwuwypukły kształt i jest częścią systemu przewodzącego i załamującego światło oka i zapewnia zakwaterowanie (zdolność do skupiania się na obiektach o różnej odległości).
Obiektyw ma podobny kształt do soczewki dwuwypukłej, z bardziej płaską powierzchnią przednią (promień krzywizny przedniej powierzchni soczewki wynosi około 10 mm, z tyłu - około 6 mm). Średnica soczewki wynosi około 10 mm, wielkość przednio-tylna (oś soczewki) - 3,5-5 mm. Główna substancja soczewki jest zamknięta w cienkiej kapsułce, pod którą znajduje się nabłonek (na tylnej torebce nie ma nabłonka). Komórki nabłonkowe ciągle się dzielą (przez całe życie), ale stała objętość soczewki pozostaje ze względu na fakt, że stare komórki, które są bliżej środka („rdzeń”) soczewki odwadniają się i znacznie zmniejszają objętość. To właśnie ten mechanizm powoduje starczowzroczność („starość”) - po 40 roku życia, z powodu zagęszczenia komórek, soczewka traci swoją elastyczność i zdolność do przyjmowania, co zwykle objawia się zmniejszeniem widzenia z bliskiej odległości.
Obiektyw znajduje się za źrenicą, za tęczówką. Jest on mocowany za pomocą najcieńszych nici („więzadło Zinna”), które są splecione na jednym końcu w kapsułce soczewki, a na drugim końcu połączone z rzęskowym (ciałkiem rzęskowym) i jego procesami. Właśnie ze względu na zmianę napięcia tych włókien zmienia się kształt soczewki i jej moc refrakcyjna, w wyniku czego zachodzi proces akomodacji. Zajmując taką pozycję w gałce ocznej, soczewka warunkowo dzieli oko na dwie części: przednią i tylną.
Obiektyw nie ma naczyń krwionośnych i limfatycznych, nerwów. Procesy wymiany są przeprowadzane przez płyn wewnątrzgałkowy, który jest otoczony soczewką ze wszystkich stron.
Istnieje 5 głównych funkcji obiektywu:
Patologie mogą być spowodowane odchyleniami w ich rozwoju, zmianami przejrzystości i pozycji:
1. Wrodzone wady rozwojowe soczewki - odchylenia od normalnego rozmiaru i kształtu (aphakia i mikrofia, coloboma soczewki, lenticonus i lentiglobus).
2. Zaćma może być sklasyfikowana według wielu funkcji:
Zgodnie z lokalizacją zmętnień: zaćma przednia i tylna, warstwowa, jądrowa, korowa itd.
Do czasu pojawienia się: wrodzona i nabyta zaćma (promieniowanie, uraz, itp.), Wiek (starcze).
O mechanizmie występowania: zaćma pierwotna i wtórna (zmętnienie kapsułki po operacji w celu wymiany soczewki)
3. Zmiana pozycji obiektywu.
Często z urazami oczu dochodzi do pęknięcia soczewki podtrzymującej włókien, w wyniku czego jest ona przemieszczana z miejsca normalnego: przemieszczenia (całkowite oddzielenie soczewki od więzadeł) i podwichnięcia (częściowe oddzielenie).
http://proglaza.ru/stroenieglaza/hrustalik.htmlSoczewka jest częścią systemu przepuszczającego światło i załamującego światło oka. Jest to przezroczysta, dwuwypukła soczewka biologiczna, która zapewnia dynamikę optyki oka dzięki mechanizmowi akomodacji.
W procesie rozwoju embrionalnego soczewka krystaliczna tworzy się w 3–4 tygodniu życia zarodka z ektodermy pokrywającej ścianę miseczki oka. Ektoderma jest wciągana do jamy ocznej i tworzy z niej kiełek soczewki. Z wydłużających się komórek nabłonkowych wewnątrz pęcherzyka tworzą się włókna soczewki.
Obiektyw ma kształt dwuwypukłej soczewki. Przednie i tylne sferyczne powierzchnie soczewki mają inny promień krzywizny (rys. 12.1).
Przednia powierzchnia jest bardziej płaska. Promień jego krzywizny (R = 10 mm) jest większy niż promień krzywizny tylnej powierzchni (R = 6 mm). Środki przedniej i tylnej powierzchni soczewki nazywane są odpowiednio przednimi i tylnymi biegunami, a łącząca je linia nazywa się osią soczewki, której długość wynosi 3,5-4,5 mm. Linia przejścia między przodem a tyłem to równik. Średnica soczewki 9-10 mm.
Soczewka jest pokryta cienką, nieuporządkowaną przezroczystą kapsułką. Część kapsułki, która wyścieła przednią powierzchnię soczewki, nazywana jest „przednią torebką” soczewki, jej grubość wynosi 11–18 µm, a wewnętrzna torebka jest pokryta nabłonkiem jednowarstwowym, ale z tyłu nie ma, jest prawie 2 razy cieńsza niż przednia. Nabłonek przedniej torebki odgrywa ważną rolę w metabolizmie soczewki, charakteryzującym się wysoką aktywnością enzymów oksydacyjnych w porównaniu z centralną częścią soczewki.Komórki nabłonkowe aktywnie proliferują, a na równiku wydłużają się, tworząc strefę wzrostu soczewki. Rosnące komórki przekształcają się w włókna soczewkowe, młode komórki przypominające wstążki odpychają stare włókna do środka, proces ten trwa przez całe życie, centralnie położone włókna tracą jądra, odwadniają się i kurczą, gęsto nawarstwiają się na siebie, tworzą jądro soczewki krystalicznej (jądro lentis). Wielkość i gęstość jądra wzrasta z biegiem lat, co nie wpływa na stopień przezroczystości soczewki, ale ze względu na spadek ogólnej elastyczności objętość akomodacji stopniowo maleje. W wieku 40–45 lat jest już wystarczająco gęsty rdzeń. Ten mechanizm wzrostu soczewki zapewnia stabilność jej zewnętrznych wymiarów. Zamknięta kapsułka soczewki nie pozwala złuszczać martwych komórek. Podobnie jak wszystkie struktury nabłonkowe, soczewka rośnie przez całe życie, ale jej rozmiar nie wzrasta.
Młode włókna, które są stale formowane na obrzeżu soczewki, tworzą elastyczną substancję - korę lentis - wokół jądra. Włókna kory są otoczone przez konkretną substancję o tym samym współczynniku załamania światła. Zapewnia ich mobilność podczas skurczu i rozluźnienia, gdy soczewka zmienia kształt i moc optyczną w procesie akomodacji.
Soczewka ma strukturę warstwową - przypomina cebulę. Wszystkie włókna rozciągające się w tej samej płaszczyźnie od strefy wzrostu wokół obwodu równikowego zbiegają się w środku i tworzą trójpunktową gwiazdę, która jest widoczna w biomikroskopii, zwłaszcza gdy pojawia się zmętnienie.
Z opisu struktury soczewki jasno wynika, że jest to formacja nabłonkowa: nie ma nerwów ani naczyń krwionośnych i limfatycznych.
Tętnica szklista (a. Hyaloidea), która we wczesnym okresie embrionalnym uczestniczy w tworzeniu soczewki, jest następnie zmniejszana. W 7.-8. miesiącu kapsułka splotu naczyniowego jest rozprowadzana wokół soczewki.
Soczewka jest otoczona ze wszystkich stron przez płyn wewnątrzgałkowy. Składniki odżywcze przechodzą przez kapsułkę przez dyfuzję i aktywny transport. Potrzeby energetyczne beznaczyniowego tworzenia nabłonka są 10-20 razy niższe niż potrzeby innych narządów i tkanek. Są zadowoleni z beztlenowej glikolizy.
W porównaniu z innymi strukturami oka soczewka zawiera największą ilość białka (35-40%). Są to rozpuszczalne a-i a-krystaliczne i nierozpuszczalne albuminoidy. Białka soczewki są specyficzne dla narządu. Po immunizacji do tego białka może wystąpić reakcja anafilaktyczna. Soczewka zawiera węglowodany i ich pochodne, środki redukujące glutation, cysteinę, kwas askorbinowy itp. W przeciwieństwie do innych tkanek, w soczewce jest mało wody (do 60-65%), a jej ilość zmniejsza się z wiekiem. Zawartość białka, wody, witamin i elektrolitów w soczewce znacznie różni się od proporcji wykrywanych w płynie wewnątrzgałkowym, ciele szklistym i osoczu krwi. Soczewka unosi się w wodzie, ale mimo to jest odwodnioną formacją, co tłumaczy się szczególnymi cechami transportu wody i elektrolitu. Soczewka ma wysoki poziom jonów potasu i niski poziom jonów sodu: stężenie jonów potasu jest 25 razy wyższe niż w cieczy wodnistej oka i ciele szklistym, a stężenie aminokwasów jest 20 razy wyższe.
Kapsułka soczewki ma właściwość selektywnej przepuszczalności, dlatego skład chemiczny przezroczystej soczewki utrzymuje się na pewnym poziomie. Zmiany w składzie płynu wewnątrzgałkowego odbijają się w stanie przezroczystości soczewki.
U osoby dorosłej soczewka ma jasnożółty odcień, którego intensywność może wzrastać z wiekiem. Nie wpływa to na ostrość widzenia, ale może wpływać na postrzeganie błękitu i fioletu.
Soczewka znajduje się we wnęce oka w płaszczyźnie czołowej między tęczówką a ciałem szklistym, dzieląc gałkę oczną na odcinki przednie i tylne. Przed obiektywem służy jako podpora dla źrenicowej części tęczówki. Jego tylna powierzchnia znajduje się w pogłębieniu ciała szklistego, z którego soczewka jest oddzielona wąską szczeliną kapilarną, która rozszerza się, gdy gromadzi się w niej wysięk.
Soczewka utrzymuje swoją pozycję w oku za pomocą włókien kolistego więzadła podtrzymującego ciała rzęskowego (zinnagna). Cienkie (grubość 20–22 µm) włókna pająka rozchodzą się od nabłonka procesów rzęskowych z wiązkami promieniowymi, częściowo przecinają się i splatają w kapsułce soczewki na przedniej i tylnej powierzchni, zapewniając działanie na kapsułkę soczewki, gdy działa aparat mięśniowy ciała rzęskowego.
Obiektyw spełnia w oku wiele bardzo ważnych funkcji. Przede wszystkim jest to medium, przez które promienie świetlne swobodnie przechodzą do siatkówki. Jest to funkcja transmisji światła. Zapewnia to główna właściwość obiektywu - jego przezroczystość.
Główna funkcja obiektywu - załamanie światła. W zależności od stopnia załamania promieni świetlnych zajmuje drugie miejsce po rogówce. Moc optyczna tej żywej soczewki biologicznej w zakresie 19,0 dioptrii.
Obiektyw współdziałając z ciałem rzęskowym zapewnia funkcję zakwaterowania. Potrafi płynnie zmieniać moc optyczną. Samoregulujący mechanizm ogniskowania obrazu jest możliwy dzięki elastyczności soczewki. Zapewnia to dynamikę załamania.
Obiektyw dzieli gałkę oczną na dwa nierówne podziały - mniejszy przód i większy tylny. Jest to między nimi przegroda lub przegroda separacyjna. Bariera chroni delikatne struktury przedniej części oka przed naciskiem dużej masy ciała szklistego. W przypadku, gdy oko traci soczewkę, ciało szkliste porusza się do przodu. Zmieniają się relacje anatomiczne, a po nich funkcjonują. Warunki hydrodynamiczne oka są utrudnione z powodu zwężenia (kompresji) kąta komory przedniej i blokady obszaru źrenicy. Powstają warunki do rozwoju wtórnej jaskry. Po usunięciu soczewki wraz z kapsułką, zmiany zachodzą w tylnej części oka ze względu na efekt próżni. Ciało szkliste, które uzyskało pewną swobodę ruchów, odsuwa się od tylnego bieguna i uderza w ściany oka podczas ruchów gałki ocznej. Jest to przyczyna występowania ciężkiej patologii siatkówki, takiej jak obrzęk, odwarstwienie, krwotok, pęknięcia.
Soczewka stanowi barierę dla przenikania drobnoustrojów z komory przedniej do jamy ciała szklistego - bariery ochronnej.
Zło soczewki może mieć różne objawy. Wszelkie zmiany kształtu, wielkości i lokalizacji soczewki powodują wyraźne pogorszenie jej funkcji.
Wrodzona afakia - brak soczewki - jest rzadka i z reguły łączy się z innymi wadami rozwojowymi oka.
Mikrofakiya - mały obiektyw. Zwykle ta patologia jest połączona ze zmianą kształtu soczewki - sferoidy (soczewki sferycznej) lub naruszenia hydrodynamiki oka. Klinicznie objawia się to wysoką krótkowzrocznością z niekompletną korekcją widzenia. Mała okrągła soczewka, zawieszona na długich, słabych włóknach więzadła kołowego, ma znacznie większą mobilność niż normalnie. Może być wprowadzany do światła źrenicy i powodować blok źrenicy z gwałtownym wzrostem ciśnienia wewnątrzgałkowego i bólu. Aby uwolnić obiektyw, musisz poszerzyć źrenicę za pomocą leków.
Mikrofakia w połączeniu z podwichnięciem soczewki jest jednym z objawów zespołu Marfana, dziedzicznej deformacji całej tkanki łącznej. Ektopia soczewki, zmiana jej kształtu jest spowodowana hipoplazją jej więzadeł podtrzymujących. Wraz z wiekiem wzrasta separacja więzadła Zinna. W tym momencie ciało szkliste wybrzusza się jako przepuklina. Równik soczewki staje się widoczny w obszarze źrenicy. Możliwa i całkowita dyslokacja soczewki. Oprócz patologii oka zespół Marfana charakteryzuje się uszkodzeniem układu mięśniowo-szkieletowego i narządów wewnętrznych (ryc. 12.2).
Nie sposób nie zwrócić uwagi na cechy wyglądu pacjenta: wysokie, nieproporcjonalnie długie kończyny, cienkie, długie palce (arachnodaktyty), słabo rozwinięte mięśnie i podskórną tkankę tłuszczową, krzywiznę kręgosłupa. Długie i cienkie żebra tworzą skrzynię o nietypowym kształcie. Ponadto wykrywane są wady układu krążenia, zaburzenia wegetatywno-naczyniowe, dysfunkcja kory nadnerczy, zaburzenia dziennego rytmu wydalania glukokortykoidów z moczem.
W zespole Marchezaniego, dziedzicznym uszkodzeniu dziedzicznym tkanki mezenchymalnej, obserwuje się również mikrosfugację z podwichnięciem lub całkowitym zwichnięciem soczewki. Pacjenci z tym zespołem, w przeciwieństwie do pacjentów z zespołem Marfana, mają zupełnie inny wygląd: niski wzrost, krótkie ramiona, które utrudniają im zapięcie własnej głowy, krótkie i grube palce (brachydaktylia), przerośnięte mięśnie, asymetryczną ściśniętą czaszkę.
Koloboma soczewki jest defektem tkanki soczewki w linii środkowej w dolnej części. Ta patologia jest niezwykle rzadka i zwykle łączy się z kolobomią tęczówki, ciała rzęskowego i naczyniówki. Takie defekty powstają na skutek niepełnego zamknięcia rozszczepu germinalnego podczas tworzenia drugorzędnej miseczki ocznej.
Lenticonus - stożkowy występ jednej z powierzchni soczewki. Innym rodzajem patologii powierzchni soczewki jest lentiglobus: przednia lub tylna powierzchnia soczewki ma kształt kulisty. Każda z tych anomalii rozwojowych jest zwykle zaznaczona na jednym oku i może być połączona z nieprzezroczystością w obiektywie. Klinicznie, lenticonus i lentiglobus przejawiają się zwiększonym refrakcją oka, tj. Rozwojem wysokiego stopnia krótkowzroczności i prawie nie korygowanym astygmatyzmem.
W przypadku nieprawidłowości soczewki, którym nie towarzyszy jaskra lub zaćma, nie jest wymagane specjalne leczenie. W przypadkach, w których ze względu na patologię wrodzonej soczewki występuje błąd refrakcji nieskorygowany okularami, zmodyfikowany obiektyw jest usuwany i zastępowany sztucznym.
Cechy struktury i funkcji soczewki, brak nerwów, naczyń krwionośnych i limfatycznych determinują oryginalność jej patologii. W soczewce nie ma procesów zapalnych i nowotworowych. Główne przejawy patologii soczewki - naruszenie jej przejrzystości i utrata prawidłowej lokalizacji w oku.
Jakiekolwiek zmętnienie soczewki i jej kapsułek nazywa się zaćmą.
Wyróżnia się w zależności od liczby i lokalizacji zmętnień w soczewce
Charakterystyczny wzór umiejscowienia zmętnień w soczewce może świadczyć o wrodzonej lub nabytej zaćmie.
Wrodzone zmętnienia soczewki występują, gdy substancje toksyczne są stosowane do zarodka lub płodu w okresie tworzenia soczewki. Są to najczęściej wirusowe choroby matki w czasie ciąży, takie jak grypa, odra, różyczka, a także toksoplazmoza. Zaburzenia endokrynologiczne u kobiet w czasie ciąży i czynności gruczołów przytarczycznych mają ogromne znaczenie, prowadząc do hipokalcemii i zaburzeń rozwoju płodu.
Wrodzona zaćma może być dziedziczna z dominującym rodzajem transmisji. W takich przypadkach choroba najczęściej występuje obustronnie, często w połączeniu z wadami rozwojowymi oka lub innych narządów.
Badając soczewkę, można zidentyfikować pewne znaki charakteryzujące wrodzoną zaćmę, najczęściej polarne lub warstwowe zmętnienia, które mają albo nawet zaokrąglone kontury, albo symetryczny wzór, czasami może to być płatek śniegu lub zdjęcie rozgwieżdżonego nieba.
Niewielkie wrodzone zmętnienia w obwodowych częściach soczewki i na tylnej torebce można wykryć w zdrowych oczach. Są to ślady przyłączenia pętli naczyniowych zarodkowej tętnicy szklistej. Takie zmętnienie nie postępuje i nie zakłóca widzenia.
Przednia zaćma polarna jest zmętnieniem soczewki w postaci okrągłej plamki koloru białego lub szarego, która znajduje się pod kapsułą na przednim biegunie. Powstaje w wyniku zakłócenia procesu rozwoju embrionalnego nabłonka.
Tylna zaćma polarna jest bardzo podobna pod względem kształtu i koloru do przedniej zaćmy polarnej, ale znajduje się na tylnym biegunie soczewki pod kapsułą. Miejsce zmętnienia można połączyć za pomocą kapsułki. Tylna zaćma polarna jest pozostałością zredukowanej szklistej tętnicy embrionalnej.
W jednym oku mętność można obserwować zarówno z przodu, jak i z tyłu bieguna. W tym przypadku mówimy o przednio-tylnej zaćmie polarnej. W przypadku wrodzonej zaćmy polarnej charakteryzuje się prawidłowym zaokrąglonym kształtem. Wymiary takich zaćm są małe (1-2 mm). Czasami polarna zaćma ma cienką promienną aureolę. W świetle przechodzącym zaćma polarna jest widoczna jako czarna plama na różowym tle.
Zaćma w kształcie wrzeciona zajmuje sam środek soczewki. Mętność umieszczona jest ściśle wzdłuż osi przednio-tylnej w postaci cienkiej szarej wstęgi, w postaci przypominającej wrzeciono. Składa się z trzech ogniw, trzech zagęszczeń. Jest to łańcuch wzajemnie powiązanych zmętnień punktowych pod przednimi i tylnymi kapsułkami soczewkowymi, jak również w obszarze jej jądra.
Zaćma polarna i wrzecionowata zwykle nie postępuje. Pacjenci od wczesnego dzieciństwa przystosowują się do patrzenia przez przezroczyste obszary soczewki, często mają pełny lub dość wysoki wzrok. Dzięki tej patologii leczenie nie jest wymagane.
Zaćma laminowana (zonularna) występuje częściej niż inne zaćmy wrodzone. Zmętnienia znajdują się ściśle w jednej lub kilku warstwach wokół jądra soczewki. Zmieniają się przezroczyste i mętne warstwy. Zwykle pierwsza mętna warstwa znajduje się na granicy jąder embrionalnych i „dorosłych”. Widać to wyraźnie w części dotyczącej światła z biomikroskopią. W świetle przechodzącym taka zaćma jest widoczna jako ciemny dysk o gładkich krawędziach przeciw różowemu refleksowi. W niektórych przypadkach szeroka źrenica definiuje lokalne zmętnienia w postaci krótkich igieł, które są umieszczone w bardziej powierzchownych warstwach względem mętnego dysku i mają kierunek promieniowy. Wydaje się, że siedzą okrakiem na błotnistym równiku dysku, więc nazywają się „jeźdźcami”. Tylko w 5% przypadków zaćma warstwowa jest jednostronna.
Obustronne uszkodzenie soczewki, wyraźne granice przezroczystych i mętnych warstw wokół jądra, symetryczne ułożenie obwodowych szprychopodobnych zmętnień ze względną uporządkowaniem wzoru wskazują na wrodzoną patologię. Warstwowa zaćma może również rozwinąć się w okresie poporodowym u dzieci z wrodzoną lub nabytą niewydolnością gruczołów przytarczycznych. U dzieci z objawami tężyczki zwykle wykrywa się zaćmę warstwową.
Stopień utraty wzroku zależy od gęstości zmętnień w środku soczewki. Decyzja o leczeniu chirurgicznym zależy głównie od ostrości wzroku.
Całkowita zaćma jest rzadka i zawsze obustronna. Cała substancja soczewki zmienia się w mętną, miękką masę z powodu poważnego naruszenia embrionalnego rozwoju soczewki. Takie zaćmy stopniowo rozpuszczają się, pozostawiając pomarszczone, mętne kapsułki połączone ze sobą. Pełna absorpcja substancji soczewki może wystąpić nawet przed narodzinami dziecka. Całkowita zaćma prowadzi do znacznego zmniejszenia widzenia. Gdy taka zaćma wymaga leczenia chirurgicznego w pierwszych miesiącach życia, ślepota w obu oczach w młodym wieku stanowi zagrożenie dla rozwoju głębokiej, nieodwracalnej niedowidzenia - zaniku analizatora wzrokowego z powodu jego braku.
Zaćma jest najczęściej obserwowaną chorobą oczu. Ta patologia występuje głównie u osób starszych, chociaż zaćma może rozwijać się w każdym wieku z różnych powodów. Zmętnienie soczewki jest typową odpowiedzią jej substancji nienaczyniowej na skutki jakiegokolwiek niekorzystnego czynnika, jak również zmiany w składzie płynu wewnątrzgałkowego otaczającego soczewkę.
Badanie mikroskopowe mętnej soczewki ujawnia pęcznienie i rozpad włókien, które tracą kontakt z kapsułką i kontrakcją, powstają między nimi wakuole i szczeliny wypełnione płynem białkowym. Komórki nabłonkowe pęcznieją, tracą swój prawidłowy kształt. ich zdolność do postrzegania barwników jest osłabiona. Jądra komórek są zagęszczone, intensywnie zabarwione. Kapsuła soczewki zmienia się nieznacznie, co podczas operacji pozwala zapisać torebkę torebki i użyć jej do zamocowania sztucznej soczewki.
W zależności od czynnika etiologicznego istnieje kilka rodzajów zaćmy. Dla uproszczenia podzielimy je na dwie grupy: wiek i skomplikowane. Zaćma związana z wiekiem może być postrzegana jako przejaw procesów inwolucji związanych z wiekiem. Skomplikowane zaćmy występują, gdy są narażone na niekorzystne czynniki środowiska wewnętrznego lub zewnętrznego. Pewną rolę w rozwoju zaćmy odgrywają czynniki immunologiczne.
Zaćma związana z wiekiem. Wcześniej nazywano go starczym. Wiadomo, że zmiany związane z wiekiem w różnych narządach i tkankach nie mają tego samego przebiegu. Zaćma związana z wiekiem (starcza) występuje nie tylko u osób starszych, ale także u osób starszych, a nawet osób w wieku dojrzałym. Zwykle jest obustronny, ale zmętnienia nie zawsze pojawiają się jednocześnie w obu oczach.
W zależności od lokalizacji zmętnień rozróżnia się zaćmy korowe i jądrowe. Zaćma korowa występuje prawie 10 razy częściej niż jądrowa. Rozważ najpierw rozwój formy korowej.
W procesie rozwoju każda zaćma przechodzi cztery etapy dojrzewania:
Wczesne oznaki początkowej zaćmy korowej to wakuole zlokalizowane podtorebkowo i tworzące się w korze soczewki szczeliny wodne. W sekcji światła lampy szczelinowej są one widoczne jako puste przestrzenie optyczne. Gdy pojawiają się obszary zmętnienia, szczeliny te są wypełniane produktami rozpadu włókien i łączą się z ogólnym tłem zachmurzenia. Zwykle pierwsze ogniska zmętnień występują w obszarach obwodowych kory soczewki, a pacjenci nie zauważają rozwijającej się zaćmy, dopóki w centrum nie wystąpią zmętnienia powodujące zmniejszenie widzenia.
Zmiany stopniowo wzrastają zarówno w przedniej, jak i tylnej warstwie korowej. Przezroczyste i mętne części soczewki załamują światło nierówno, w związku z tym pacjenci mogą narzekać na podwójne widzenie lub polipię: zamiast pojedynczego obiektu widzą 2-3 lub więcej. Inne skargi są możliwe. W początkowej fazie rozwoju zaćmy, w obecności ograniczonych niewielkich zmętnień w środku kory soczewki, pacjenci obawiają się pojawienia się latających much, które są zmieszane w złym kierunku, pacjent patrzy na kubek. Czas trwania początkowej zaćmy może być różny - od 1-2 do 10 lat lub dłużej.
Etap niedojrzałej zaćmy charakteryzuje się podlewaniem substancji soczewkowej, postępem zmętnień, stopniowym spadkiem ostrości widzenia. Obraz biomikroskopowy jest reprezentowany przez zmętnienia soczewek o różnym natężeniu, przeplatane przezroczystymi obszarami. Przy regularnym badaniu zewnętrznym źrenica może nadal być czarna lub ledwie szara ze względu na fakt, że warstwy podtorebkowe powierzchni są nadal przezroczyste. Przy oświetleniu bocznym z tęczówki po stronie, z której pada światło, tworzy się półcieniowy „cień” (rys. 12.4, a).
Obrzęk soczewki może prowadzić do poważnego powikłania - jaskry fakogenicznej, zwanej również fakomorfią. W związku ze wzrostem objętości soczewki, kąt przedniej komory oka zwęża się, wypływ płynu wewnątrzgałkowego staje się trudny, a ciśnienie wewnątrzgałkowe wzrasta. W tym przypadku konieczne jest usunięcie opuchniętej soczewki na tle terapii przeciwnadciśnieniowej. Operacja zapewnia normalizację ciśnienia wewnątrzgałkowego i przywrócenie ostrości wzroku.
Dojrzała zaćma charakteryzuje się całkowitym zmętnieniem i niewielką kondensacją substancji soczewki. W biomikroskopii warstwy jądra i warstwy korowej tylnej nie są widoczne. W badaniu zewnętrznym źrenica jest jasnoszara lub mlecznobiała. Obiektyw wydaje się być włożony do światła źrenicy. „Cień” tęczówki jest nieobecny (rys. 12.4, b).
Po całkowitym zmętnieniu kory soczewki obiektywne widzenie zostaje utracone, ale percepcja światła i zdolność do określenia położenia źródła światła są zachowane (jeśli siatkówka jest zachowana). Pacjent może odróżnić kolory. Te ważne wskaźniki są podstawą korzystnej prognozy dotyczącej powrotu pełnego widzenia po usunięciu zaćmy. Jeśli oko z zaćmą nie rozróżnia światła i ciemności, jest to dowód całkowitej ślepoty z powodu dużej patologii w aparacie wzrokowo-nerwowym. W takim przypadku usunięcie zaćmy nie przywróci wzroku.
Przejrzała zaćma jest niezwykle rzadka. Nazywa się to również zaćmą mlekową lub morganiczną na nazwisko naukowca, który jako pierwszy opisał fazę rozwoju zaćmy (G. V. Morgagni). Charakteryzuje się całkowitym rozpadem i rozcieńczeniem mętnej kory soczewki. Rdzeń traci wsparcie i spada. Kapsuła soczewki staje się podobna do torebki z mętną cieczą, na dnie której leży jądro. W literaturze można znaleźć opis dalszych zmian stanu klinicznego soczewki w przypadku, gdy operacja nie została wykonana. Po resorpcji mętnego płynu przez pewien okres czasu, wizja poprawia się, a następnie jądro zmiękcza, absorbuje i pozostaje tylko skurczona torebka soczewki. W tym przypadku pacjent przechodzi wiele lat ślepoty.
Gdy przejrzała zaćma istnieje ryzyko poważnych powikłań. Gdy absorbuje się dużą ilość mas białkowych, zachodzi wyraźna reakcja fagocytarna. Makrofagi i cząsteczki białka zatykają naturalne ścieżki wypływu płynu, co powoduje rozwój jaskry fakogenicznej (fakolitycznej).
Przejrzała zaćma mleka może być skomplikowana przez pęknięcie torebki soczewki i uwolnienie resztek białka do jamy oka. Następnie rozwija się folityczny irydocyklit.
Wraz z rozwojem wyraźnych powikłań przejrzałej zaćmy, konieczne jest pilne usunięcie soczewki.
Jądrowa zaćma jest rzadka: nie więcej niż 8–10% całkowitej liczby zaćm związanych z wiekiem. Zmętnienie pojawia się w wewnętrznej części jądra embrionalnego i rozprzestrzenia się powoli w jądrze. Początkowo jest jednorodny i nieintensywny, dlatego jest uważany za konsolidację wiekową lub twardnienie soczewki. Rdzeń może uzyskać żółtawy, brązowy, a nawet czarny kolor. Intensywność zmętnień i zabarwienie jądra wzrasta powoli, widzenie stopniowo maleje. Niedojrzała zaćma jądrowa nie pęcznieje, cienkie warstwy korowe pozostają przezroczyste (ryc. 12.5).
Zagęszczone duże jądro silniej załamuje promienie świetlne, co klinicznie objawia się rozwojem krótkowzroczności, która może osiągnąć 8,0–9,0, a nawet 12,0 dioptrii. Podczas czytania pacjenci nie używają już okularów starczowzrocznych. W krótkowzrocznych oczach zaćma zwykle rozwija się zgodnie z typem jądra, aw tych przypadkach występuje również wzrost załamania, to znaczy zwiększenie stopnia krótkowzroczności. Jądrowa zaćma przez kilka lat, a nawet dziesięcioleci pozostaje niedojrzała. W rzadkich przypadkach, kiedy dojdzie do pełnego dojrzewania, możemy mówić o zaćmie mieszanej - jądrowej korowej.
Skomplikowana zaćma występuje, gdy narażona jest na różne niekorzystne czynniki środowiska wewnętrznego i zewnętrznego.
W przeciwieństwie do zaćmy związanej z wiekiem korowej i jądrowej, powikłania charakteryzują się rozwojem zmętnień pod tylną torebką soczewki iw obwodowych obszarach tylnej kory. Korzystne położenie zmętnień w tylnej soczewce można wyjaśnić najgorszymi warunkami odżywiania i metabolizmu. W skomplikowanych zaćmach zmętnienia pojawiają się najpierw na tylnym biegunie w postaci ledwo wyczuwalnej chmury, której intensywność i wymiary powoli rosną, aż zmętnienie zajmie całą powierzchnię tylnej torebki. Takie zaćmy nazywane są tylnymi w kształcie kielicha. Jądro i większość kory soczewki pozostają przezroczyste, jednak mimo to ostrość widzenia jest znacznie zmniejszona z powodu dużej gęstości cienkiej warstwy zmętnień.
Skomplikowana zaćma z powodu niekorzystnych czynników wewnętrznych. Negatywny wpływ na bardzo wrażliwe procesy metaboliczne w soczewce może być spowodowany zmianami w innych tkankach oka lub ogólną patologią ciała. Ciężkim nawracającym chorobom zapalnym oka, jak również procesom dystroficznym towarzyszą zmiany w składzie płynu wewnątrzgałkowego, co z kolei prowadzi do zakłócenia procesów metabolicznych w soczewce i rozwoju zmętnień. Jako powikłanie głównej choroby oczu, zaćma rozwija się z nawracającym zapaleniem tęczówki i zapalenia naczyniówki i siatkówki o różnej etiologii, dysfunkcją tęczówki i ciała rzęskowego (zespół Fuchsa), jaskry odległej i końcowej, odwarstwieniem siatkówki i degeneracją pigmentu.
Przykładem połączenia zaćmy z ogólną patologią ciała może być zaćma kachektyczna, która występuje z powodu ogólnego głębokiego wyczerpania ciała podczas postu, po przeszłych chorobach zakaźnych (dur brzuszny, malaria, ospa, itp.) W wyniku przewlekłej niedokrwistości. Zaćma może wystąpić na podstawie patologii endokrynologicznej (tężyczka, dystrofia miotoniczna; dystrofia tłuszczowo-płciowa), z chorobą Downa i niektórymi chorobami skóry (egzema, twardzina skóry, neurodermit, zanikowa poikiloderma).
We współczesnej praktyce klinicznej najczęściej obserwuje się zaćmę cukrzycową. Rozwija się z ciężkim przebiegiem choroby w każdym wieku, jest często obustronny i charakteryzuje się niezwykłymi początkowymi objawami. Podtorebkowe w przedniej i tylnej części soczewki tworzą zmętnienie w postaci małych, równomiernie rozmieszczonych płatków, pomiędzy którymi widoczne są wakuole i cienkie szczeliny wodne. Niezwykłość początkowej zaćmy cukrzycowej dotyczy nie tylko lokalizacji zmętnień, ale przede wszystkim zdolności do odwracania rozwoju przy odpowiednim leczeniu cukrzycy. U osób starszych z ciężkim stwardnieniem jądra soczewki, zmętnienia tylnej torebki cukrzycowej można łączyć z związaną z wiekiem zaćmą jądrową.
Początkowe objawy skomplikowanej zaćmy, które występują, gdy procesy metaboliczne w organizmie są zaburzone na podstawie endokrynologii, skóry i innych chorób, również charakteryzują się zdolnością do resorbowania z racjonalnym leczeniem powszechnej choroby.
Skomplikowana zaćma spowodowana ekspozycją na czynniki zewnętrzne. Soczewka jest bardzo wrażliwa na wszystkie niekorzystne czynniki środowiskowe, mechaniczne, chemiczne, termiczne lub promieniowanie (rys. 12.6, a).
Można to zmienić nawet w przypadkach, w których nie ma bezpośrednich uszkodzeń. Wystarczy, że dotkną one części oka sąsiadujących z nim, ponieważ zawsze wpływa to na jakość produktów i szybkość wymiany płynu wewnątrzgałkowego.
Pourazowe zmiany w soczewce mogą objawiać się nie tylko przez zmętnienie, ale także przez przemieszczenie soczewki (przemieszczenie lub podwichnięcie) w wyniku całkowitego lub częściowego oderwania wiązki cynku (rys. 12.6, b). Po tępym urazie soczewki może pozostać okrągły odcisk pigmentu źrenicy krawędzi tęczówki - tak zwana zaćma lub pierścień Fossiusa. Pigment jest wchłaniany w ciągu kilku tygodni. Zupełnie inne konsekwencje odnotowuje się w przypadku, gdy po wstrząśnięciu mózgu powstaje prawdziwe zmętnienie substancji soczewki, na przykład rozeta lub promienna, zaćma. Z biegiem czasu zmętnienie w środku wylotu wzrasta i wizja jest stale zmniejszana.
Gdy kapsułka jest pęknięta, ciecz wodnista zawierająca enzymy proteolityczne infiltruje substancję soczewki, powodując jej pęcznienie i zmętnienie. Stopniowo dochodzi do rozpadu i resorpcji włókien soczewki, po czym pozostaje pomarszczony worek na soczewki.
Zaćma radiacyjna. Soczewka jest w stanie pochłaniać promienie o bardzo małej długości fali w niewidzialnej, podczerwonej części widma. Pod wpływem tych promieni istnieje niebezpieczeństwo rozwoju zaćmy. W soczewce pozostają ślady promieni rentgenowskich i radowych, a także protonów, neutronów i innych elementów rozszczepienia jądra. Narażenie oka na ultradźwięki i prąd mikrofalowy może również prowadzić do rozwoju zaćmy. Promienie widzialnej strefy widma (długość fali od 300 do 700 nm) przechodzą przez obiektyw bez jego uszkodzenia.
Profesjonalna zaćma promieniowania może rozwijać się u pracowników w gorących sklepach. Duże znaczenie mają doświadczenie zawodowe, czas trwania ciągłego kontaktu z promieniowaniem i wdrażanie przepisów bezpieczeństwa.
Należy zachować ostrożność podczas prowadzenia radioterapii w głowie, zwłaszcza podczas napromieniowania orbity. Aby chronić oczy, używaj specjalnych urządzeń. Po wybuchu bomby atomowej mieszkańcy japońskich miast Hiroszima i Nagasaki ujawnili charakterystyczne zaćmy promieniowania. Ze wszystkich tkanek oka soczewka okazała się najbardziej podatna na twarde promieniowanie jonizujące. U dzieci i młodzieży jest bardziej wrażliwa niż u osób starszych. Obiektywne dowody sugerują, że kataraktogenne skutki promieniowania neutronowego są dziesiątki razy silniejsze niż inne rodzaje promieniowania.
Obraz biomikroskopowy w przypadku zaćmy radiacyjnej, jak również w innych skomplikowanych zaćmach, charakteryzuje się zmętnieniem dysku o nieregularnym kształcie, znajdującym się pod tylną torebką soczewki. Początkowy okres rozwoju zaćmy może być długi, czasami jest to kilka miesięcy, a nawet lat, w zależności od dawki promieniowania i indywidualnej wrażliwości. Odwrotny rozwój zaćmy radiacyjnej nie występuje.
Zaćma do zatrucia. Literatura opisuje ciężkie przypadki zatrucia sporyszem z powodu zaburzeń psychicznych, drgawek i ciężkiej patologii oka - rozszerzenie źrenic, upośledzenie funkcji okulomotorycznych i skomplikowana zaćma, które stwierdzono kilka miesięcy później.
Toksyczne działanie na soczewkę zawiera naftalen, tal, dinitrofenol, trinitrotoluen i nitrocolor. Mogą wejść do ciała na różne sposoby - przez drogi oddechowe, żołądek i skórę. Eksperymentalne zaćmy u zwierząt uzyskuje się przez dodanie do paszy naftalenu lub talu.
Skomplikowane zaćmy mogą powodować nie tylko substancje toksyczne, ale także nadmiar niektórych leków, takich jak sulfonamidy i zwykłe składniki żywności. Tak więc zaćma może rozwinąć się podczas karmienia zwierząt galaktozą, laktozą i ksylozą. Zmętnienie soczewki, występujące u pacjentów z galaktozemią i galaktozurią, nie jest wypadkiem, ale konsekwencją tego, że galaktoza nie jest absorbowana i gromadzi się w organizmie. Nie uzyskano solidnych dowodów na rolę niedoboru witamin w występowaniu skomplikowanych zaćm.
Toksyczna zaćma w początkowym okresie rozwoju może zniknąć, jeśli ustanie przepływ substancji czynnej do organizmu. Długotrwałe narażenie na czynniki kataraktogenne powoduje nieodwracalne zmętnienia. W takich przypadkach wymagane jest leczenie chirurgiczne.
Ciąg dalszy w następnym artykule: Krystaliczna soczewka? Część 2
http://zreni.ru/articles/oftalmologiya/2350-hrustalik-9474-chast-1.html