Jedną z najbardziej wrażliwych i kluczowych (pod względem percepcji obrazów wzrokowych) błon oka jest siatkówka. Jaka jest jego wyjątkowość i znaczenie dla ludzkiego systemu wzrokowego, spróbuj rozważyć bardziej szczegółowo.
Mając strukturę siatkową - stąd specyfika jej nazwy, siatkówka jest obwodową częścią narządu wzroku (dokładniej, analizatorem wizualnym), będąc specyficznym (biologicznym) „oknem na mózg”.
Jego cechy to:
Anatomicznie siatkówka stanowi wewnętrzną błonę gałki ocznej (linie dna oka): na zewnątrz jest otoczona błoną naczyniową analizatora wzrokowego, a od wewnątrz graniczy z ciałem szklistym (jego błoną).
Rolą siatkówki jest przekształcenie stymulacji światła pochodzącej ze środowiska, przekształcenie go w impuls nerwowy, pobudzenie zakończeń nerwowych i przeprowadzenie pierwotnego przetwarzania sygnału.
W strukturze układu wzrokowego siatkówki przypisuje się rolę komponentu sensorycznego:
Z funkcjonalnego i strukturalnego punktu widzenia siatkówka jest zwykle podzielona na 2 składniki:
W całej swojej części optyczna część siatkówki ma nierówną wielkość:
W części siatkówki możesz śledzić 3 neurony, które znajdują się promieniowo:
Pierwsze dwa neurony są raczej krótkie, neuron zwojowy ma długość do struktur mózgu.
Jednostkami strukturalnymi siatkówki są jej warstwy, ich łączna liczba wynosi 10,
4 z nich reprezentują światłoczuły aparat siatkówki, a pozostałe 6 to tkanka mózgowa.
Krótko o każdej z warstw:
Strefa, w której główny nerw organu wzrokowego promieniuje do struktur mózgu, nazywana jest dyskiem nerwu wzrokowego.
Jego całkowita powierzchnia wynosi około 3 mm 2, wartość średnicy wynosi 2 mm.
Nagromadzenie naczyń znajduje się w strefie wzdłuż środka krążka, są one strukturalnie reprezentowane przez żyłę siatkówki i tętnicy centralnej, które mają zapewnić funkcję zaopatrywania siatkówki w krew.
Dno oka w jego centralnej części ma specyficzną formację - płat siatkówki (plamka).
Ma również centralną fossę (zlokalizowaną w samym środku plamki) - lejek wewnętrznej powierzchni siatkówki. W rozmiarze odpowiada wielkości głowy nerwu wzrokowego, znajduje się naprzeciw źrenicy.
To miejsce wizualnego analizatora, gdzie ostrość widzenia jest najbardziej wyraźna (plamka odpowiada za jej jasność i klarowność).
Biofizyczna zasada funkcjonowania siatkówki może być przedstawiona w następujący sposób:
W strukturze chorób i patologii okulistycznych częstość występowania siatkówki, według wstępnych szacunków, nie wynosi 1%. Najczęstsze naruszenia można podzielić na kilka grup:
W przypadku nieprawidłowego funkcjonowania siatkówki pacjenci zauważają podobne objawy:
Weźmy na przykład najczęstsze patologie siatkówki:
Siatkówka jest wewnętrzną wyściółką oka, która ma wrażliwe fotoreceptory. Innymi słowy, siatkówka jest skupiskiem komórek nerwowych, które są odpowiedzialne za postrzeganie i utrzymywanie obrazu wizualnego. Siatkówka składa się z dziesięciu warstw, które obejmują tkankę nerwową, naczynia krwionośne i inne elementy komórkowe. Ze względu na sieć naczyniową procesy metaboliczne zachodzą we wszystkich warstwach siatkówki.
Specjalne receptory (stożki i pręty), które przekształcają fotony świetlne w impulsy elektryczne, są izolowane w strukturze siatkówki. Następne są komórki nerwowe ścieżki wzrokowej, które są odpowiedzialne za widzenie obwodowe i centralne. Centralne widzenie ma na celu oglądanie obiektów znajdujących się na różnych poziomach, a ponadto, za pomocą widzenia centralnego, osoba czyta tekst. Widzenie peryferyjne jest niezbędne przede wszystkim do nawigacji w przestrzeni. Receptory iglaste mogą być trzech typów, co pozwala nam postrzegać fale świetlne o różnych długościach, to znaczy, że ten system jest odpowiedzialny za percepcję kolorów.
W siatkówce emitują część optyczną, reprezentowaną przez elementy światłoczułe. Ta strefa znajduje się na gwincie zębatym. W siatkówce dostępna jest również tkanka niefunkcjonalna (rzęskowa i tęczówka), która składa się z dwóch warstw komórkowych.
Po zbadaniu rozwoju embrionalnego siatkówki naukowcy przypisali go obszarowi mózgu, który jest przesunięty na peryferie. Siatkówka składa się z 10 warstw, które obejmują: wewnętrzną błonę graniczną, zewnętrzną błonę graniczną, włókna nerwu wzrokowego, komórki zwojowe, warstwę splotu wewnętrznego, zewnętrzną warstwę plexi, wewnętrzną warstwę jądrową (jądrową), zewnętrzną warstwę jądrową, nabłonek pigmentowy, warstwa fotoreceptorów prętów i stożków.
Główną funkcją siatkówki jest postrzeganie i przewodzenie promieni świetlnych. Aby to zrobić, struktura siatkówki ma 100-120 milionów prętów i około 7 milionów stożków. Receptory dławiące są trzech typów, z których każdy zawiera pewien pigment (czerwony, niebieski, zielony). Z tego powodu w oku pojawia się właściwość, która jest bardzo ważna dla pełnego widzenia - postrzegania światła. W receptorach pręcików znajduje się rodopsyna, która jest pigmentem absorbującym promienie czerwonego widma. W związku z tym w nocy obraz powstaje głównie w wyniku pracy prętów, aw ciągu dnia - stożków. W okresie zmierzchu cały aparat receptorowy powinien działać do pewnego stopnia lub w inny sposób.
Na siatkówce fotoreceptory nie są równomiernie rozmieszczone. Najwyższe stężenie szyszek osiąga się w centralnej strefie dołka. Do obszarów peryferyjnych stopniowo zmniejsza się gęstość tej warstwy fotoreceptorów. Pręty, przeciwnie, są praktycznie nieobecne w strefie centralnej, a ich maksymalne stężenie obserwuje się w pierścieniu położonym wokół obszaru dołka. Na obrzeżach zmniejsza się również liczba fotoreceptorów prętowych.
Wizja jest bardzo złożonym procesem, ponieważ w odpowiedzi na foton światła, który uderza w fotoreceptor, powstaje impuls elektryczny. Ten impuls konsekwentnie wchodzi w neurony dwubiegunowe i zwojowe, które mają bardzo długie procesy, zwane aksonami. To właśnie te aksony biorą udział w tworzeniu nerwu wzrokowego, który jest przewodnikiem impulsu od siatkówki do centralnych struktur mózgu.
Rozdzielczość widzenia zależy od tego, ile fotoreceptorów łączy się z komórką dwubiegunową. Na przykład, w obszarze dołka, tylko jeden stożek łączy się z dwiema komórkami zwojowymi. W obszarze peryferyjnym dla każdej komórki zwojowej jest większa liczba stożków i prętów. W wyniku takiego nierównomiernego połączenia fotoreceptorów z centralnymi strukturami mózgu, w plamce żółtej zapewniono bardzo wysoką rozdzielczość widzenia. Jednocześnie pręty w strefie obwodowej siatkówki pomagają tworzyć normalne widzenie obwodowe.
W samej siatkówce występują dwa typy komórek nerwowych. Poziome komórki nerwowe znajdują się w zewnętrznej warstwie w kształcie splotu (plexiform), a komórki amakryny w wewnętrznej. Zapewniają wzajemne połączenie neuronów znajdujących się w siatkówce ze sobą. Głowa nerwu wzrokowego znajduje się 4 mm od centralnego obszaru dołka w połowie nosa. W tej strefie nie ma fotoreceptorów, dlatego fotony uwięzione na dysku nie są przekazywane do mózgu. W polu widzenia tworzy się tzw. Plamka fizjologiczna, która odpowiada dyskowi.
Grubość siatkówki różni się w różnych obszarach. Najmniejsza grubość jest obserwowana w strefie centralnej (obszar dołkowy), która odpowiada za widzenie o wysokiej rozdzielczości. Najgrubsza siatkówka znajduje się w obszarze formowania głowy nerwu wzrokowego.
Od spodu naczyniówka jest przymocowana do siatkówki, która jest zespolona z nią ściśle tylko w niektórych miejscach: wokół nerwu wzrokowego, wzdłuż linii linii zębatej, wzdłuż krawędzi plamki żółtej. W pozostałych obszarach siatkówki naczyniówka jest luźno przymocowana, dlatego w tych obszarach występuje zwiększone ryzyko odwarstwienia siatkówki.
Istnieją dwa źródła żywienia komórek siatkówki. Sześć warstw siatkówki, znajdujących się wewnątrz, jest dostarczanych przez centralną tętnicę siatkówki, zewnętrzne cztery warstwy są samą błoną naczyniówki (warstwa kosmówkowo-kapilarna).
Jeśli podejrzewasz, że patologia siatkówki powinna być następująca:
W wrodzonej patologii siatkówki mogą występować następujące objawy choroby:
Wśród nabytych zmian w siatkówce emitują:
Gdy siatkówka jest uszkodzona, często następuje pogorszenie funkcji widzenia. Jeśli strefa środkowa jest dotknięta, wówczas szczególnie dotknięty jest wzrok, a jego naruszenie może prowadzić do całkowitej ślepoty centralnej. W tym przypadku wzrok peryferyjny jest zachowany, więc osoba może poruszać się w przestrzeni. Jeśli w przypadku choroby siatkówki dotknięty jest tylko obszar obwodowy, to patologia przez długi czas może być bezobjawowa. Taka choroba jest częściej określana podczas badania okulistycznego (test widzenia obwodowego). Jeśli obszar uszkodzenia widzenia peryferyjnego jest rozległy, to w polu widzenia występuje defekt, to znaczy niektóre obszary stają się ślepe. Ponadto zmniejsza się zdolność nawigacji w przestrzeni w warunkach słabego oświetlenia, aw niektórych przypadkach zmienia się postrzeganie kolorów.
Szyszki i pręciki są wrażliwymi fotoreceptorami znajdującymi się w siatkówce. Przekształcają stymulację świetlną w nerwową, to znaczy te receptory przekształcają foton światła w impuls elektryczny. Co więcej, impulsy te wchodzą do centralnych struktur mózgu przez włókna nerwu wzrokowego. Wędki postrzegają głównie światło w warunkach słabej widoczności, można powiedzieć, że są odpowiedzialne za percepcję nocy. Ze względu na pracę szyszek osoba ma postrzeganie kolorów i ostrość widzenia. Przyjrzyjmy się teraz bliżej każdej grupie fotoreceptorów.
Siatkówka jest raczej cienką skorupą gałki ocznej, której grubość wynosi 0,4 mm. Wyrównuje oko od wewnątrz i znajduje się między naczyniówką a substancją ciała szklistego. Istnieją tylko dwa obszary przylegania siatkówki do oka: wzdłuż jego krawędzi zębatej w strefie początku ciała rzęskowego i wokół granicy nerwu wzrokowego. W rezultacie mechanizmy odwarstwienia i pęknięcia siatkówki, jak również powstawanie krwotoków podsiatkówkowych stają się jasne.
W okresie rozwoju embrionalnego siatkówka powstaje z neuroektodermy. Jego nabłonek pigmentowy pochodzi z zewnętrznego płatka pierwotnego kubka wzrokowego, a neurosensoryczna część siatkówki pochodzi z wewnętrznej ulotki. Na etapie inwazji pęcherzyka wzrokowego komórki wewnętrznej (nie pigmentowanej) ulotki są skierowane na zewnątrz do wierzchołków i wchodzą w kontakt z komórkami nabłonka pigmentowego, które mają początkowo cylindryczny kształt. Później (do piątego tygodnia) komórki uzyskują formę sześcienną i są ułożone w jednej warstwie. To właśnie w tych komórkach pigment jest najpierw syntetyzowany. Również na etapie miseczki ocznej tworzy się płytka podstawna i inne elementy błony Brucha. Już w szóstym tygodniu rozwoju zarodka błona ta staje się bardzo rozwinięta i pojawiają się naczyniówki, wokół których znajduje się błona podstawna.
Plamka żółta jest centralną strefą siatkówki, w której tworzy się wyraźny obraz. Jest to możliwe dzięki wysokiemu stężeniu fotoreceptorów w plamce żółtej. W rezultacie obraz staje się nie tylko ostry i wyraźny, ale także kolorowy. To ta centralna strefa siatkówki pozwala odróżnić twarze ludzi, czytać, widzieć kolory.
Dopływ krwi do siatkówki następuje z dwóch systemów naczyń krwionośnych.
Pierwszy system obejmuje gałęzie centralnej tętnicy siatkówki. To z niej karmione są wewnętrzne warstwy tej skorupy gałki ocznej. Druga sieć naczyń odnosi się do naczyniówki i dostarcza krew do zewnętrznych warstw siatkówki, w tym warstwy fotoreceptorów prętów i stożków.
Struktura oka jest bardzo trudna. Należy do zmysłów i jest odpowiedzialny za postrzeganie światła. Fotoreceptory mogą odbierać promienie światła tylko w pewnym zakresie długości fal. Głównie działanie drażniące na oko ma światło o długości fali 400-800 nm. Po tym powstają impulsy aferentne, które idą dalej do centrów mózgu. Tak powstają obrazy wizualne. Oko wykonuje różne funkcje, na przykład może określać kształt, rozmiar obiektów, odległość od oka do obiektu, kierunek ruchu, lekkość, kolor i wiele innych parametrów.
http://setchatkaglaza.ru/stroenieSiatkówka jest wewnętrzną skorupą gałki ocznej, która składa się z 3 warstw. Przylega do naczyniówki, kontynuuje całą kontynuację aż do źrenicy. Struktura siatkówki obejmuje część zewnętrzną z pigmentem i część wewnętrzną z elementami wrażliwymi na światło. Gdy wizja pogarsza się lub znika, kolory przestają się normalnie różnić, wymagany jest test wzroku, ponieważ takie problemy są zwykle związane z patologiami siatkówki.
Siatkówka jest tylko jedną z warstw oka. Kilka warstw:
Przed rozważeniem siatkówki należy dokładnie zrozumieć, czym jest ta część oka i jakie funkcje wykonuje. Siatkówka jest wrażliwą częścią wewnętrzną, odpowiada za widzenie, postrzeganie kolorów, widzenie w półmroku, czyli zdolność widzenia w nocy. Wykonuje inne funkcje. Oprócz komórek nerwowych, skład błon obejmuje naczynia krwionośne, normalne komórki, które zapewniają procesy metaboliczne, odżywianie.
Oto pręty i stożki, które zapewniają widzenie peryferyjne i centralne. Przekształcają światło, które wchodzi do oka, w pewien rodzaj impulsów elektrycznych. Centralne widzenie zapewnia przejrzystość obiektów znajdujących się w pewnej odległości od osoby. Peryferia są wymagane, aby móc poruszać się w przestrzeni. Struktura siatkówki obejmuje komórki, które odbierają fale świetlne o różnych długościach. Rozróżniają kolory, ich liczne odcienie. Test oczu jest wymagany w przypadkach, gdy podstawowe funkcje nie są wykonywane. Na przykład wizja zaczyna się gwałtownie pogarszać, zdolność odróżniania kolorów znika. Wzrok można przywrócić, jeśli choroba została wykryta na czas.
Anatomia siatkówki jest specyficzna, składa się z kilku warstw:
Gdy obserwuje się uszkodzenie siatkówki, leczenie zależy w dużej mierze od cech patologii. Aby to zrobić, musisz zdać diagnozę, dowiedzieć się, jaki rodzaj choroby jest obserwowany.
Wśród metod diagnostycznych, które odbywają się dzisiaj, należy podkreślić:
Aby określić uszkodzenie siatkówki w czasie, konieczne jest przeprowadzenie zaplanowanych badań, a nie ich odkładanie. Zaleca się, aby skonsultować się z lekarzem, jeśli wizja zaczyna się nagle pogarszać i nie ma powodu, aby to robić. Uszkodzenia mogą wystąpić z powodu obrażeń, dlatego w takich sytuacjach zaleca się natychmiastowe postawienie diagnozy.
Błona siatkowa oka, podobnie jak inne części oka, jest podatna na choroby, których przyczyny są różne. Gdy zostaną zidentyfikowane, należy skonsultować się ze specjalistą w odpowiednim czasie w celu wyznaczenia odpowiednich środków leczenia.
Choroby wrodzone obejmują takie zmiany siatkówki:
Gdy skorupa oka jest uszkodzona, głównym objawem jest gwałtowne pogorszenie widzenia.
Często jest to sytuacja, w której wizja znika. Jednocześnie może pozostać peryferyjne widzenie. W przypadku urazów występuje również sytuacja, w której zachowana jest część centralna, w tym przypadku choroba postępuje bez widocznego pogorszenia widzenia. Problem jest wykrywany, gdy pacjent jest testowany przez specjalistę. Objawy mogą stanowić naruszenie postrzegania kolorów, innych problemów. Dlatego ważne jest, aby natychmiast skonsultować się z lekarzem, gdy tylko zaobserwuje się pogorszenie wzroku.
Siatkówka jest otoczką, od której zależy widzenie, postrzeganie kolorów. Powłoka składa się z kilku warstw, z których każda spełnia swoją funkcję. W chorobach siatkówki głównym objawem jest niewyraźne widzenie, tylko lekarz może wykryć chorobę podczas rutynowego badania, gdy pacjent zwraca się o jakiekolwiek problemy.
http://zdorovyeglaza.ru/lechenie/setchatka-glaza.html
Jedną z najbardziej wrażliwych i ważnych powłok w strukturze aparatu wzrokowego jest siatkówka oka. Jest to początkowa część analizatora optycznego i zapewnia percepcję strumieni światła, ich konwersję na impulsy nerwowe. Leczone promienie są przekazywane do nerwu wzrokowego. Fotorecepcja odnosi się do złożonych procesów, które pozwalają osobie zobaczyć otaczający ją świat. Patologie skorupy mogą prowadzić do ślepoty.
Siatkówka wyściela gałkę oczną od wewnątrz, zwykle jej grubość sięga 281 mikromilimetrów. Co więcej, w obszarze żółtej plamy powłoka jest kilka razy cieńsza niż na obrzeżach. Element rozciąga się od dysku optycznego do linii zębatej. W tarczy optycznej siatkówka jest mocowana bardzo ciasno, w pozostałych sekcjach połączenie jest luźne. To wyjaśnia taki łatwy rozwój odwarstwienia siatkówki.
Warstwy powłoki różnią się strukturą i funkcją, tworząc złożoną strukturę. Ze względu na ścisłą interakcję różnych elementów aparatu wzrokowego, osoba jest w stanie odróżnić kolory, rozmiary obiektów, oszacować odległość.
Przenikające do oka strumienie światła przechodzą przez kilka mediów załamujących światło. Przy braku odchyleń w refrakcji, zmniejszona i odwrócona, ale rzeczywisty obraz dociera do ludzi na siatkówce. Następnie impulsy są przekształcane i wchodzą do mózgu, gdzie odbywa się końcowe przetwarzanie obrazu świata zewnętrznego.
Retina, z funkcjonalnego punktu widzenia, jest podzielona na dwa składniki:
Obszar wizualny charakteryzuje się nierówną grubością:
Składa się ze stożków i pałeczek. W pierwszym zawiera pigment optyczny jodopsynę, w drugiej rodopsynie. Szyszki są odpowiedzialne za kolor i widzenie centralne, ich średnica wynosi sześć mikromilimetrów. Wędki zapewniają czarno-białe postrzeganie peryferyjne i zmierzchowe. Średnica elementów sięga dwóch mikromimetrów.
Główne segmenty fotoreceptorów:
Struktura siatkówki jest bardzo złożona. Wszystkie elementy są ze sobą ściśle powiązane, a uszkodzenie któregokolwiek z nich może prowadzić do poważnych komplikacji. Siatkówka składa się z dziesięciu warstw. Cztery należą do fotoczułego aparatu otoczki, sześć reprezentuje tkankę mózgową.
Warstwy siatkówki:
Po przejściu strumieni światła przez struktury optyczne aparatu wzrokowego i ciała szklistego, wnikają one do siatkówki od wewnątrz. Zanim impulsy dotrą do prętów i stożków, muszą przejść przez komórki zwojowe, siatkę i warstwy jądrowe.
W obszarze centralnej części dołu wewnętrzne warstwy są przemieszczane w różnych kierunkach w celu zmniejszenia utraty widzenia. Jednym z najważniejszych obszarów siatkówki jest region plamki żółtej. Składa się z kilku części:
Obszar, w którym nerw wzrokowy oka wchodzi w struktury mózgu. Powierzchnia elementu wynosi około trzech milimetrów kwadratowych, średnica mechanizmu jednotarczowego wynosi 2 mm. Naczynia są skoncentrowane w środku dysku, są reprezentowane przez żyłę siatkówki i tętnicę centralną. Ich głównym celem jest dostarczanie krwi do siatkówki.
Proces odbywa się z dwóch źródeł. Sześć wewnętrznych warstw dostarcza „czerwonego płynu” z gałęzi centralnej tętnicy. Te na zewnątrz otrzymują składniki odżywcze z regionu kosmówkowo-kapilarnego naczyniówki.
Centralna tętnica jest bardzo ważna w ukrwieniu. Jest on podzielony na dwie gałęzie: górną i dolną. Są one również klasyfikowane do gałęzi nosowych i skroniowych. Odpływ krwi z siatkówki następuje przez układ żylny.
Dno oka w centrum ma specyficzną formację - plamkę żółtą. Ma również otwór - lejek na wewnętrznej powierzchni siatkówki. W rozmiarze plamka odpowiada objętości głowy nerwu wzrokowego i jest przeciwna do źrenicy.
Głównym zadaniem siatkówki jest fotorecepcja. Jest to łańcuch reakcji biochemicznych, podczas których impulsy świetlne są przekształcane w sygnały neuronowe. Występuje w wyniku rozpadu rodopsyny i jodopsyny - wizualnych pigmentów powstających, gdy w organizmie jest wystarczająca ilość witaminy A.
Błona siatkowa oka spełnia następujące funkcje:
Charakterystycznym znakiem uszkodzenia siatkówki jest spadek ostrości widzenia i zwężenie pól optycznych. W niektórych przypadkach powstaje absolutny lub względny inwentarz umieszczony w różnych częściach siatkówki. Na uszkodzenie fotoreceptorów wskazuje rozwój ślepoty barw i ślepota nocna.
Wyraźny spadek widzenia centralnego sygnalizuje uszkodzenie w żółtym miejscu. Jeśli występują problemy z widzeniem obwodowym, istnieje wysokie ryzyko wystąpienia anomalii dna oka na obrzeżach. Tworzenie się bydła wskazuje na miejscowe uszkodzenie pewnej części siatkówki.
Zwiększenie objętości martwego pola, któremu towarzyszy silne pogorszenie ostrości widzenia, może sygnalizować patologie nerwu wzrokowego. Okluzja tętnicy środkowej siatkówki objawia się nieoczekiwaną (w ciągu kilku sekund) ślepotą jednego oka. W przypadku pęknięcia i oderwania się siatkówki pojawia się błyski, błyskawice i plamy przed zaobserwowaniem narządu wzroku.
Ból w patologiach siatkówki zazwyczaj nie występuje, ponieważ impulsy nerwowe nie są przekazywane z powodu braku wrażliwego unerwienia.
Powrót do spisu treści
Standardowy program kontroli obejmuje pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego, sprawdzanie ostrości wzroku, określanie poziomu refrakcji, analizowanie pól optycznych (perymetria), biomikroskopii i oftalmoskopii.
Również w diagnozie mogą obejmować:
Wśród wszystkich dolegliwości okulistycznych anomalie wpływające na siatkówkę stanowią mniej niż jeden procent. Można je podzielić na kilka kategorii:
Najczęstszą anomalią w tej kategorii jest angiopatia. Charakteryzuje się uszkodzeniem różnych statków. Przyczyna manifestacji choroby: cukrzyca, nadciśnienie, zapalenie naczyń itp.
Angiodystonii towarzyszy spadek ostrości widzenia, zwiększone zmęczenie. Skurcz tętnicy rozwija się z wysokim lub niskim ciśnieniem krwi, szereg zaburzeń neurologicznych.
Powszechną anomalią naczyń jest niedrożność tętnicy środkowej siatkówki. Chorobie towarzyszy zablokowanie naczynia lub jednej z jego gałęzi, co prowadzi do niedokrwienia. Zator centralny tętnicy występuje najczęściej u pacjentów z miażdżycą tętnic, nadciśnieniem tętniczym i arytmią.
Najczęstszą anomalią jest coloboma (brak części siatkówki). Często pacjenci mają do czynienia z dystrofią plamki żółtej, centralnej i obwodowej. Ten ostatni jest dalej podzielony na sieć, mały torbiel, lodowaty, „ślad ślimaka”. Wraz z rozwojem tych patologii w dnie pojawiają się dziury o różnych rozmiarach.
Po tępych urazach i kontuzjach na siatkówce może wystąpić zmętnienie Berlina. Leczenie choroby polega na stosowaniu kompleksu witamin i środków przeciwhipoksydowych. Czasem wyznaczają sesje hiperbarycznego natleniania. Niestety terapia nie zawsze przynosi oczekiwany efekt.
Nowotwór siatkówki w ostatnich latach jest coraz bardziej powszechny u ludzi, którzy zwracają się do optyka. Stanowi około 1/3 wszystkich guzów. U pacjentów diagnozuje się zwykle glejaka siatkówki. Nowotwory, naczyniaki i inne łagodne guzy są znacznie mniej powszechne.
Angiomatoza jest zwykle połączona z różnymi wadami rozwojowymi. Leczenie jest wybierane indywidualnie dla każdego pacjenta.
Siatkówka jest obszarem obwodowym analizatora wzrokowego. Poddaje się procesowi fotorecepcji (percepcji i przetwarzania promieni świetlnych, które różnią się długością). Kiedy uszkodzenia powłoki, ludzie stają w obliczu różnych patologii. Niezwykle ważne jest, aby natychmiast rozpocząć leczenie, ponieważ jedną z konsekwencji chorób siatkówki jest ślepota.
Z filmu dowiesz się ciekawych informacji na temat struktury siatkówki.
http://zdorovoeoko.ru/stroenie-glaza/setchatka-glaza/Siatkówka jest najbardziej wewnętrzną wyściółką oka, która jest wysoce zróżnicowaną tkanką nerwową, która odgrywa kluczową rolę w zapewnianiu wzroku.
Siatkówka składa się z dziesięciu warstw zawierających neurony, naczynia krwionośne i inne struktury. Wyjątkowość struktury siatkówki zapewnia działanie analizatora wizualnego.
Siatkówka pełni dwie główne funkcje: widzenie centralne i peryferyjne. Ich realizację zapewniają specjalne receptory - pałeczki i stożki. Receptory te przekształcają promienie świetlne w impulsy nerwowe, które są następnie przesyłane wzdłuż przewodu wzrokowego do centralnego układu nerwowego. Dzięki środkowemu widzeniu osoba może wyraźnie widzieć przedmioty znajdujące się przed nim w różnych odległościach, czytać i wykonywać prace z niewielkiej odległości. Dzięki wizji peryferyjnej osoba jest zorientowana w przestrzeni. Obecność trzech rodzajów stożków, które odbierają fale świetlne o różnych długościach, zapewnia postrzeganie kolorów, odcieni.
Siatkówka ma obszar optyczny, który jest światłoczuły. Obszar ten rozciąga się na linię zębatą. Istnieją również obszary niefunkcjonalne: rzęskowe i tęczówki, które zawierają tylko dwie warstwy komórek. Podczas rozwoju embrionalnego siatkówka jest tworzona z tej samej części cewy nerwowej, co powoduje powstanie ośrodkowego układu nerwowego. Dlatego charakteryzuje się częścią mózgu przenoszoną na peryferie.
Główną funkcją siatkówki jest postrzeganie światła. Zapewnia to obecność dwóch typów receptorów:
Nazwa receptorów otrzymanych z powodu formy.
Istnieją trzy rodzaje stożków, które zawierają jeden pigment - czerwony, zielony, niebieski. To dzięki tym receptorom człowiek odróżnia kolor.
Pręty składają się z pigmentu rodopsyny, który absorbuje czerwone promienie widma. W nocy pałeczki działają głównie w dzień - stożki, o zmierzchu wszystkie fotoreceptory są aktywne na pewnym poziomie.
Fotoreceptory w różnych obszarach siatkówki są nierównomiernie rozmieszczone. Centralna strefa siatkówki (dołeczka) jest obszarem o największej gęstości stożka. Gęstość położenia stożków do odcinków obwodowych zmniejsza się. Jednocześnie region centralny nie zawiera prętów, ich największa gęstość znajduje się wokół strefy centralnej, a na obrzeżach gęstość nieco się zmniejsza.
Wizja jest bardzo złożonym procesem wynikającym z połączenia reakcji zachodzących w fotoreceptorach pod wpływem promieni świetlnych, transmisji impulsów nerwowych do dwubiegunowych, zwojowych komórek nerwowych, wzdłuż włókien nerwu wzrokowego i przetwarzania informacji otrzymanych w korze mózgowej.
Im mniejsze fotoreceptory są połączone z następującą po nich komórką dwubiegunową, a następnie komórką zwoju, tym wyższa rozdzielczość wizualna. W centralnej strefie siatkówki (dołka) jeden stożek łączy się z dwoma komórkami zwojowymi, w przeciwieństwie do tego, w strefach obwodowych wiele komórek receptorowych jest połączonych z niewielką liczbą komórek dwubiegunowych, niewielką liczbą komórek zwojowych przekazujących impulsy wzdłuż aksonów do mózgu. W związku z tym obszar plamki żółtej, gdzie stężenie szyszek jest wysokie, charakteryzuje się wysoką jakością widzenia, podczas gdy pręty obwodowych podziałów zapewniają widzenie peryferyjne, mniej wyraźne.
Siatkówka zawiera dwa typy komórek nerwowych:
Te dwa typy neuronów zapewniają wzajemne połączenie między wszystkimi komórkami nerwowymi siatkówki.
Głowa nerwu wzrokowego znajduje się w środkowej połowie siatkówki (bliżej nosa) około 4 milimetrów od strefy centralnej. Obszar ten jest całkowicie pozbawiony fotoczułych receptorów, dlatego w miejscu jego projekcji w polu widzenia decyduje strefa ślepa.
Siatkówka ma różną grubość w różnych miejscach. Najcieńsza część siatkówki znajduje się w strefie centralnej - dołku, który zapewnia najbardziej wyraźne widzenie, najgrubszą część - w obszarze głowy nerwu wzrokowego.
Siatkówka przylega do naczyniówki i jest mocno z nią połączona tylko wzdłuż linii zębatej, wzdłuż obrzeża obszaru plamki i wokół nerwu wzrokowego. Wszystkie pozostałe obszary charakteryzują się luźnym połączeniem siatkówki i naczyniówki, aw tych obszarach najprawdopodobniej odwarstwienie siatkówki.
Trofeum siatkówki zapewniają dwa źródła: sześć wewnętrznych warstw jest zasilanych z centralnego układu tętnic siatkówki, z czterech zewnętrznych - bezpośrednio z naczyniówki (jej warstwy kosmówkowo-kapilarnej). Siatkówka nie ma zakończeń nerwów czuciowych, więc patologicznym procesom siatkówki nie towarzyszy ból.
Następujące metody są używane do badania stanu funkcjonalnego siatkówki i jej struktury:
Jeśli siatkówka jest uszkodzona, głównym objawem jest zmniejszenie ostrości widzenia. Lokalizacja zmiany w centralnej strefie siatkówki charakteryzuje się znacznym zmniejszeniem wzroku, możliwa jest jej całkowita utrata. Porażka peryferyjnych podziałów może nastąpić bez pogorszenia widzenia, co komplikuje terminową diagnozę. Przez długi czas takie choroby mogą być bezobjawowe, często wykrywane tylko w diagnozie widzenia obwodowego. Rozległym uszkodzeniom obwodowej części siatkówki towarzyszy utrata części pola widzenia, zmniejszenie orientacji w słabym świetle (hemelopia) i zmiana postrzegania kolorów. Odwarstwienie siatkówki charakteryzuje się pojawieniem się błysków i błyskawic w oku, zniekształcenia widzenia. Częstą skargą jest również pojawienie się czarnych kropek, zasłony przed moimi oczami.
Choroby siatkówki mogą być wrodzone lub nabyte.
Nabyte choroby siatkówki:
Siatkówka lub siatkówka, siatkówka - najgłębsza z trzech błon gałki ocznej, przylegająca do naczyniówki na całej jej długości do źrenicy - obwodowa część analizatora wzrokowego, jego grubość wynosi 0,4 mm.
Neurony siatkówki są czuciową częścią systemu wzrokowego, który odbiera sygnały świetlne i barwne świata zewnętrznego.
U noworodków pozioma oś siatkówki jest o jedną trzecią dłuższa od osi pionowej, a podczas rozwoju poporodowego w wieku dorosłym siatkówka przybiera kształt niemal symetryczny. W momencie narodzin struktura siatkówki jest zasadniczo ukształtowana, z wyjątkiem części dołkowej. Ostateczna formacja kończy się 5 latami życia dziecka.
Również siatkówka jest podzielona na zewnętrzną część pigmentu (pars pigmentosa, stratum pigmentosum) i wewnętrzną światłoczułą część nerwową (pars nervosa).
W siatkówce emitują
Dystalne i proksymalne podziały wiążą komórki międzygatunkowe, ale w przeciwieństwie do połączenia komórek bipolarnych, połączenie to odbywa się w przeciwnym kierunku (przez rodzaj sprzężenia zwrotnego). Komórki te otrzymują sygnały z elementów bliższej siatkówki, w szczególności z komórek amakrynowych, i przekazują je do poziomych komórek poprzez synapsy chemiczne.
Neurony siatkówki są podzielone na wiele podtypów, z powodu różnicy w kształcie, połączeń synaptycznych, określonych przez naturę gałęzi dendrytycznych w różnych strefach wewnętrznej warstwy synaptycznej, gdzie zlokalizowane są złożone systemy synaps.
Synaptyczne końcówki inwazyjne (złożone synapsy), w których oddziałują trzy neurony: fotoreceptor, komórka pozioma i komórka dwubiegunowa, stanowią wyjściową część fotoreceptorów.
Synapsa składa się z zespołu procesów postsynaptycznych, które atakują wewnątrz terminala. Od strony fotoreceptora w centrum tego kompleksu znajduje się taśma synaptyczna otoczona pęcherzykami synaptycznymi zawierającymi glutaminian.
Kompleks postsynaptyczny reprezentowany jest przez dwa duże procesy boczne, zawsze należące do komórek poziomych i jeden lub kilka procesów centralnych należących do komórek dwubiegunowych lub poziomych. Zatem ten sam aparat presynaptyczny wykonuje transmisję synaptyczną do neuronów drugiego i trzeciego rzędu (jeśli założymy, że fotoreceptor jest pierwszym neuronem). W tej samej synapsie dokonuje się sprzężenia zwrotnego z komórek poziomych, które odgrywa ważną rolę w przetwarzaniu przestrzennym i barwnym sygnałów fotoreceptorowych.
Jest wiele takich kompleksów w końcówkach synaptycznych stożków, a jeden lub kilka z nich znajduje się w prętach. Neurofizjologiczne cechy aparatu presynaptycznego polegają na tym, że wybór mediatora z zakończeń presynaptycznych występuje cały czas, podczas gdy fotoreceptor jest depolaryzowany w ciemności (tonik) i jest regulowany przez stopniową zmianę potencjału na membranie presynaptycznej.
Mechanizm izolowania mediatorów w aparacie synaptycznym fotoreceptorów jest podobny do mechanizmu w innych synapsach: depolaryzacja aktywuje kanały wapniowe, wchodzące jony wapnia oddziałują z aparatem presynaptycznym (pęcherzykami), co prowadzi do uwolnienia mediatora do szczeliny synaptycznej. Uwalnianie mediatora z fotoreceptora (transmisja synaptyczna) jest tłumione przez blokery kanału wapniowego, jony kobaltu i magnezu.
Każdy z głównych typów neuronów ma wiele podtypów, tworząc ścieżkę pręta i stożka.
Powierzchnia siatkówki jest niejednorodna pod względem struktury i funkcji. W praktyce klinicznej, w szczególności dokumentując patologię dna, należy wziąć pod uwagę cztery z jego obszarów:
Miejscem początku nerwu wzrokowego siatkówki jest dysk nerwu wzrokowego, który znajduje się 3-4 mm przyśrodkowo (w kierunku nosa) od tylnego bieguna oka i ma średnicę około 1,6 mm. W obszarze głowy nerwu wzrokowego nie ma elementów światłoczułych, więc to miejsce nie daje wrażenia wzrokowego i nazywa się martwym punktem.
Boczna (po stronie skroniowej) od tylnego bieguna oka jest plamką (plamką) - żółtym segmentem siatkówki o owalnym kształcie (średnica 2-4 mm). Pośrodku plamki żółtej znajduje się centralny dół, który powstaje w wyniku przerzedzenia siatkówki (średnica 1-2 mm). W środku centralnego dołu znajduje się dołek - dołek o średnicy 0,2-0,4 mm, jest to miejsce o największej ostrości wzroku, zawiera tylko stożki (około 2500 komórek).
W przeciwieństwie do innych muszli, pochodzi z ektodermy (ze ścian miseczki oka) i, w zależności od jej pochodzenia, składa się z dwóch części: zewnętrznej (światłoczułej) i wewnętrznej (nie postrzegającej światła). W siatkówce znajduje się postrzępiona linia, która dzieli ją na dwie części: światło wrażliwe na światło i niewidoczne. Sekcja światłoczuła znajduje się za linią zębatą i niesie elementy światłoczułe (wizualna część siatkówki). Dział, który nie odbiera światła, znajduje się przed linią zębatą (część ślepa).
Struktura części niewidomej:
Część nerwowa (sama siatkówka) ma trzy warstwy jądrowe:
Siatkówka to światłoczuła część oka, składająca się z fotoreceptorów, która zawiera:
Segment zewnętrznego stożka ma kształt stożka. Tak więc w obwodowych częściach siatkówki pręty mają średnicę 2–5 μm, a stożki 5–8 μm; w centralnej części dołu stożki są cieńsze i mają średnicę zaledwie 1,5 mikrona.
W zewnętrznym segmencie pałeczek zawiera wizualny pigment - rodopsynę, w szyszkach - jodopsynę. Zewnętrzny segment pałeczek jest cienkim cylindrycznym cylindrem, a stożki mają zwężający się koniec, który jest krótszy i grubszy niż patyki.
Zewnętrzny segment różdżki to stos dysków otoczony zewnętrzną membraną, nałożoną na siebie, przypominającą stos upakowanych monet. W zewnętrznym segmencie różdżki nie ma kontaktu między krawędzią dysku a błoną komórkową.
W szyszkach błona zewnętrzna tworzy liczne zaciągnięcia i fałdy. W ten sposób dysk fotoreceptora w zewnętrznym segmencie pręta jest całkowicie oddzielony od błony plazmatycznej, aw zewnętrznym segmencie stożka dyski nie są zamknięte, a przestrzeń intradisc jest połączona z ośrodkiem zewnątrzkomórkowym. Szyszki mają zaokrąglony większy i jaśniejszy rdzeń niż pręty. Centralne procesy, aksony, które tworzą połączenia synaptyczne z dendrytami pręta dwubiegunowego, poziomych komórek, oddalają się od części rdzenia zawierającej kije. Aksony stożkowe mają również synapsy z poziomymi komórkami i karłem oraz płaską dwubiegunową. Segment zewnętrzny jest połączony z wewnętrznym segmentem nogi łączącej - cilium.
W wewnętrznym segmencie znajduje się wiele promieniowo zorientowanych i ściśle upakowanych mitochondriów (elipsoidalnych), które są dostawcami energii dla fotochemicznych procesów wzrokowych, wielu polirybosomów, aparatu Golgiego i małej ilości elementów ziarnistej i gładkiej retikulum endoplazmatycznego.
Obszar wewnętrznego segmentu między elipsoidą a rdzeniem nazywa się myoidem. Jądrowe ciało cytoplazmatyczne komórki, zlokalizowane bliżej wewnętrznego segmentu, przechodzi w proces synaptyczny, w którym rosną końcówki dwubiegunowych i poziomych neurocytów.
W zewnętrznym segmencie fotoreceptora zachodzą pierwotne procesy fotofizyczne i enzymatyczne przemiany energii światła w pobudzenie fizjologiczne.
Siatkówka zawiera trzy rodzaje stożków. Różnią się barwnikiem wizualnym, postrzegając promienie o różnych długościach fal. Różną czułość widmową stożków można wyjaśnić mechanizmem postrzegania kolorów. W tych komórkach, które wytwarzają enzym rodopsynę, energia świetlna (fotony) jest przekształcana w energię elektryczną tkanki nerwowej, tj. reakcja fotochemiczna. Gdy pręty i stożki są wzbudzane, sygnały są najpierw przekazywane przez kolejne warstwy neuronów samej siatkówki, a następnie do włókien nerwowych ścieżek wzrokowych, aw rezultacie do kory mózgowej.
W zewnętrznych segmentach prętów i stożków duża liczba dysków. W rzeczywistości są to fałdy błony komórkowej. Każdy kij lub stożek zawiera około 1000 dysków.
Zarówno rodopsyna, jak i pigmenty barwne są białkami sprzężonymi. Są one zawarte w błonie dysku w postaci białek transbłonowych. Stężenie tych światłoczułych pigmentów na dyskach jest tak wysokie, że stanowią około 40% całkowitej masy segmentu zewnętrznego.
Główne segmenty funkcjonalne fotoreceptorów:
Wysoko zorganizowane komórki siatkówki tworzą 10 warstw siatkówki.
W siatkówce występują 3 poziomy komórkowe reprezentowane przez fotoreceptory i neurony pierwszego i drugiego rzędu połączone ze sobą. Splotowate warstwy siatkówki składają się z aksonów lub aksonów i dendrytów odpowiednich fotoreceptorów i neuronów pierwszego i drugiego rzędu, które obejmują komórki dwubiegunowe, zwojowe, a także komórki amakrynowe i poziome, zwane interneuronami. (lista naczyniówki):
Druga warstwa jest utworzona przez zewnętrzne segmenty fotoreceptorów, prętów i stożków. Pręty i stożki są wyspecjalizowanymi wysoce zróżnicowanymi komórkami.
Pręty i stożki są długimi cylindrycznymi komórkami, w których zewnętrzny i wewnętrzny segment oraz złożone presynaptyczne zakończenie (kulka pręta lub nogi stożka) są odizolowane. Wszystkie części komórki fotoreceptorowej są połączone błoną plazmatyczną. Dendryty bipolarnych i poziomych komórek pasują i wciskają się w presynaptyczny koniec fotoreceptora.
Zewnętrzna płytka graniczna (błona) - znajduje się w zewnętrznej lub wierzchołkowej części siatkówki neurosensorycznej i jest pasmem zrostów międzykomórkowych. W rzeczywistości nie jest to podstawa membrany, ponieważ składa się z przepuszczalnych, lepkich, ściśle pasujących do siebie części wierzchołkowych komórek Mullera i fotoreceptorów, nie jest barierą dla makrocząsteczek. Zewnętrzna membrana graniczna nazywana jest fenestrowaną membraną Verhofa, ponieważ wewnętrzne i zewnętrzne segmenty prętów i stożków przechodzą przez tę membranę błotnika do przestrzeni podsiatkówkowej (przestrzeń między warstwą stożków i pręcików a nabłonkiem barwnikowym siatkówki), gdzie są otoczone substancją śródmiąższową bogatą w mukopolisacharydy.
Zewnętrzna warstwa ziarnista (jądrowa) jest tworzona przez jądra fotoreceptorów
Zewnętrzna warstwa siatkowata jest procesem prętów i stożków, komórek dwubiegunowych i komórek poziomych z synapsami. Jest to strefa między dwoma pulami dopływu krwi do siatkówki. Czynnik ten decyduje o lokalizacji obrzęku, płynnego i stałego wysięku w zewnętrznej warstwie pleksi.
Wewnętrzna warstwa ziarnista (jądrowa) - tworzy jądra neuronów pierwszego rzędu - komórki dwubiegunowe, a także jądro amakrynowe (w wewnętrznej części warstwy), poziome (w zewnętrznej części warstwy) i komórki Mullera (jądra tej ostatniej leżą na dowolnym poziomie tej warstwy).
Warstwa sieci wewnętrznej (siatkowej) oddziela wewnętrzną warstwę jądrową od warstwy komórek zwojowych i składa się z cewki złożonych procesów rozgałęziania i przeplatania neuronów.
Linia połączeń synaptycznych, w tym stopa stożka, koniec pręta i dendryty komórek dwubiegunowych, tworzy środkową membranę graniczną, która oddziela zewnętrzną warstwę pleksi. Ogranicza naczyniową wewnętrzną część siatkówki. Na zewnątrz od środkowej błony granicznej siatkówka jest pozbawiona naczyń krwionośnych i zależy od naczyniowego obiegu tlenu i składników odżywczych.
Warstwa zwojowych komórek wielobiegunowych. Komórki zwojowe siatkówki (neurony drugiego rzędu) znajdują się w wewnętrznych warstwach siatkówki, których grubość zmniejsza się wyraźnie w kierunku obwodu (wokół dołka, komórki zwojowe składają się z 5 lub więcej komórek).
Warstwa włókien nerwu wzrokowego. Warstwa składa się z aksonów komórek zwojowych tworzących nerw wzrokowy.
W siatkówce znajdują się trzy promieniowo położone warstwy komórek nerwowych i dwie warstwy synaps.
Neurony zwojowe leżą w głębi siatkówki, podczas gdy komórki światłoczułe (pręt i stożek) są najbardziej oddalone od środka, to znaczy siatkówka jest tak zwanym narządem odwróconym. Ze względu na tę pozycję światło, zanim spadnie na elementy światłoczułe i spowoduje fizjologiczny proces fototransdukcji, musi penetrować wszystkie warstwy siatkówki. Nie może jednak przejść przez nabłonek pigmentowy lub naczyniówkę, które są nieprzezroczyste.
Oprócz fotoreceptora i neuronów zwojowych, w siatkówce znajdują się bipolarne komórki nerwowe, które, znajdujące się między pierwszym a drugim, nawiązują kontakty między nimi, a także komórki poziome i amakrynowe, które wykonują poziome połączenia w siatkówce.
Między warstwą komórek zwojowych a warstwą prętów i stożków znajdują się dwie warstwy splotów włókien nerwowych z wieloma kontaktami synaptycznymi. Jest to zewnętrzna warstwa pleksi (tkana forma) i wewnętrzna warstwa pleksi. W pierwszym tworzy się kontakty między prętami i stożkami oraz pionowo zorientowanymi komórkami bipolarnymi, w drugim sygnał zmienia się z neuronów dwubiegunowych na neurony zwojowe, jak również w komórki amakrynowe w kierunku pionowym i poziomym.
Tak więc zewnętrzna warstwa jądrowa siatkówki zawiera ciało komórek fotoczułych, wewnętrzna warstwa jądrowa zawiera ciała komórek dwubiegunowych, poziomych i amakrynowych, a warstwa zwojowa zawiera komórki zwojowe, a także niewielką liczbę przemieszczonych komórek amakrynowych. Wszystkie warstwy siatkówki są wypełnione promieniowymi komórkami glejowymi Mullera.
Zewnętrzna błona graniczna jest utworzona z kompleksów synaptycznych umieszczonych między fotoreceptorem a zewnętrznymi warstwami zwojowymi. Warstwa włókien nerwowych jest utworzona z aksonów komórek zwojowych. Wewnętrzna błona graniczna jest utworzona z błon podstawowych komórek Mullera, jak również z zakończeń ich procesów. Aksony komórek zwojowych, pozbawione skorup Schwanna, docierające do wewnętrznej granicy siatkówki, obracają się pod kątem prostym i przechodzą do miejsca powstawania nerwu wzrokowego.
Funkcje nabłonka barwnikowego siatkówki:
W dystalnej siatkówce szczelne połączenia lub okluzje zonuli między komórkami nabłonka pigmentu ograniczają wejście krążących makrocząsteczek z naczyń kosmówkowych do siatkówki czuciowej i nerwowej.
Po przejściu światła przez układ optyczny oka i ciała szklistego, wchodzi on do siatkówki od wewnątrz. Zanim światło dotrze do warstwy prętów i stożków usytuowanych wzdłuż całej zewnętrznej krawędzi oka, przechodzi przez komórki zwojowe, warstwy siatkowe i jądrowe. Grubość warstwy zwieńczonej światłem wynosi kilkaset mikrometrów, a w ten sposób przez niejednorodną tkankę zmniejsza ostrość widzenia.
Jednak w obszarze środkowej części dołu siatkówki wewnętrzne warstwy są rozłożone w celu zmniejszenia tej utraty wzroku.
Najważniejszą częścią siatkówki jest plamka żółta, której stan jest zwykle określany przez ostrość widzenia. Średnica plamki wynosi 5-5,5 mm (3-3,5 średnicy tarczy wzrokowej), jest ciemniejsza niż otaczająca siatkówka, ponieważ tutaj nabłonek pigmentu podstawowego jest bardziej intensywnie zabarwiony.
Pigmenty, które nadają temu obszarowi żółty kolor, to zixantin i luteina, podczas gdy w 90% przypadków dominuje ziksantyna, aw 10% - luteina. Pigment lipofuscyny występuje również na obrzeżach.
Obszar plamki i jej części składowe:
Centralna kopa stanowi 5% optycznej części siatkówki, a skupia się w niej do 10% wszystkich stożków znajdujących się w siatkówce. W zależności od funkcji optymalna ostrość widzenia. Na dołku (foveola) znajdują się tylko zewnętrzne segmenty stożków, postrzegające kolory czerwone i zielone, a także glejowe komórki mielone.
Obszar plamki u noworodków: rozmyte kontury, jasnożółte tło, odruch dołkowy i wyraźne granice pojawiają się przed 1 rokiem życia.
W oftalmoskopii dno oka wydaje się ciemnoczerwone z powodu przezroczystości przez przezroczystą siatkówkę krwi w naczyniówce. Na tym czerwonym tle widoczne jest białawe okrągłe plamki na dnie oka, reprezentujące miejsce wyjścia z siatkówki nerwu wzrokowego, które po jego opuszczeniu tworzy tutaj tzw. optici, z wgłębieniem w kształcie krateru w środku (excavatio ucz).
Dysk nerwu wzrokowego znajduje się w połowie nosa siatkówki, 2-3 mm przyśrodkowo do tylnego bieguna oka i 0,5-1,0 mm w dół od niego. Jego kształt jest okrągły lub owalny, lekko wydłużony w kierunku pionowym. Średnica tarczy - 1,75-2,0 mm. W miejscu dysku nie ma neuronów optycznych, dlatego w skroniowej części pola widzenia każdego oka głowa nerwu wzrokowego odpowiada fizjologicznej mroczce, znanej jako martwe pole. Po raz pierwszy został opisany w 1668 r. Przez fizyka E. Marriott.
Dysk nerwu wzrokowego poniżej, powyżej i po stronie nosowej, nieznacznie wystaje ponad poziom otaczających go struktur siatkówki i jest na tym samym poziomie co strona czasowa. Wynika to z faktu, że włókna nerwowe zbiegające się z trzech stron w procesie formowania dysku powodują lekkie zgięcie w kierunku ciała szklistego.
Mały wałek tworzy się wzdłuż krawędzi dysku z trzech stron, a pośrodku dysku znajduje się wgłębienie w kształcie lejka, znane jako wykop fizjologiczny dysku, o głębokości około 1 mm. Przez nią przechodzą centralne tętnice i żyły centralne siatkówki. Na skroniowej stronie głowy nerwu wzrokowego taki wałek jest nieobecny, ponieważ wiązka brodawczakowata, która składa się z włókien nerwowych wychodzących z neuronów zwojowych znajdujących się w żółtej plamce siatkówki, natychmiast zanurza się w kanale twardówki. Powyżej i poniżej papillomacular wiązki w głowie nerwu wzrokowego są, odpowiednio, włókna nerwowe z górnej i dolnej ćwiartki skroniowej połowy siatkówki. Przyśrodkowa część głowy nerwu wzrokowego składa się z aksonów komórek zwojowych znajdujących się w przyśrodkowej (nosowej) połowie siatkówki.
Wygląd głowy nerwu wzrokowego i wielkość jego wykopu fizjologicznego zależy od charakterystyki kanału twardówki i kąta, pod którym kanał ten jest usytuowany względem oka. Jasność granic nerwu wzrokowego jest określona przez cechy wejścia nerwu wzrokowego do kanału twardówki.
Jeśli nerw wzrokowy wchodzi do niego pod ostrym kątem, nabłonek barwnikowy siatkówki kończy się przed krawędzią kanału, tworząc półpierścień tkanki naczyniówki i twardówki. Jeśli ten kąt przekracza 90 °, jedna krawędź dysku wydaje się stroma, a odwrotnie - płaska. Jeśli naczyniówka jest oddzielona od krawędzi głowy nerwu wzrokowego, otoczona jest półprzewodnikiem. Czasami krawędź dysku ma czarną obwódkę z powodu gromadzenia się wokół niego melaniny.
Obszar głowy nerwu wzrokowego jest podzielony na 4 strefy:
Według Salzmanna, w dysku nerwu wzrokowego znajdują się trzy części: siatkówki, naczyniówki i twardówki.
Dysk nerwu wzrokowego jest nieciągliwą formacją nerwową, ponieważ jego włókna nerwowe są pozbawione osłonki mielinowej. Dysk nerwu wzrokowego jest bogato zaopatrzony w naczynia i elementy podtrzymujące glej. Elementy glejowe w nim, astrocyty, mają długie procesy, które otaczają wiązki włókien nerwowych. Oddzielają nerw wzrokowy od sąsiednich tkanek. Granica między podzespołami nerwu wzrokowego bezkotnyh i mkotnyh zbiega się z zewnętrzną powierzchnią płyty cribriform (lamina cribrosa).
Wyrafinowaną charakterystykę wskaźników biometrycznych głowy nerwu wzrokowego uzyskano za pomocą trójwymiarowej tomografii optycznej i skanowania ultradźwiękowego.
Na siatkówkę i głowę nerwu wzrokowego wpływa ciśnienie wewnątrzgałkowe, a retrolaminarne i proksymalne części nerwu wzrokowego pokryte oponami doświadczają ciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego w przestrzeni podpajęczynówkowej. W związku z tym zmiany ciśnienia wewnątrzgałkowego i wewnątrzczaszkowego mogą wpływać na stan dna oka i nerwów wzrokowych, aw konsekwencji na widzenie.
Zastosowanie fluorescencyjnej angiografii dna oka w głowie nerwu wzrokowego w celu rozróżnienia dwóch splotów naczyniowych: powierzchownego i głębokiego. Powierzchniowe są utworzone przez naczynia siatkówki rozciągające się od centralnej tętnicy siatkówki, głębokiej utworzonej z naczyń włosowatych zaopatrzonych w krew z naczyniowego układu naczyniowego, która przepływa przez tylne krótkie tętnice rzęskowe. Przejawy autoregulacji przepływu krwi odnotowuje się w naczyniach nerwu wzrokowego i początkowych częściach pnia. Istnieje prawdopodobieństwo zmienności ich dopływu krwi, ponieważ znane są przypadki ciężkiego niedokrwienia głowy nerwu wzrokowego z pojawieniem się objawu „wiśniowej kości” w obszarze plamki z zamknięciem tylko centralnej tętnicy siatkówki lub wybiórczym uszkodzeniem tylnych krótkich tętnic cylindrycznych.
W części retroulbar nerwu wzrokowego identyfikowane są wszystkie części złoża mikrokrążenia: tętniczki, prekapilarie, naczynia włosowate, naczynia postkapilarne i żyły. Kapilary tworzą głównie struktury sieciowe. Skupienie tętniczek, nasilenie żylnego komponentu i obecność wielu żylno-żylnych anastomoz przyciągają uwagę. Istnieją również przetoki tętniczo-żylne.
Ultrastruktura ścian naczyń włosowatych głowy nerwu wzrokowego jest podobna do naczyń włosowatych struktur siatkówki i mózgu. W przeciwieństwie do othorikapillaron są one nieprzenikalne, podczas gdy ich jedyna warstwa gęsto położonych komórek śródbłonka nie ma dziur. Pericyty śródścienne znajdują się między warstwami głównej membrany prekapilar, naczyń włosowatych i naczyń postkapilarnych. Komórki te mają ciemne jądro i procesy cytoplazmatyczne. Być może pochodzą one z mezenchymy naczyniowej zarodkowej i są kontynuacją komórek mięśni tętniczek.
Uważa się, że hamują one neowaskulogenezę i mają zdolność redukcji komórek mięśni gładkich. W przypadku naruszenia unerwienia naczyń krwionośnych wydaje się, że następuje ich rozpad, który powoduje procesy degeneracyjne w ścianach naczyń, spustoszenie i zatarcie światła naczyń.
Najważniejszą cechą anatomiczną wewnątrzgałkowego odcinka aksonalnego komórek zwojowych siatkówki jest brak osłonki mielinowej. Ponadto siatkówka, podobnie jak naczyniówka, jest pozbawiona zakończeń nerwów czuciowych.
Istnieje wiele eksperymentalnych i klinicznych dowodów na rolę upośledzonego krążenia tętniczego w głowie nerwu wzrokowego i przedniej części jego tułowia w rozwoju wad wzroku w jaskrze, neuropatii niedokrwiennej i innych procesach patologicznych w gałce ocznej.
Odpływ krwi z obszaru głowy nerwu wzrokowego i z jego wnętrza wewnątrzgałkowego odbywa się głównie przez żyłę centralną siatkówki. Część krwi żylnej przepływa z obszaru przed-aminarnego przez żyły naczyniówkowe, a następnie żyły wirowe. Ta ostatnia okoliczność może być ważna w przypadkach niedrożności środkowej żyły siatkówki za płytą zlewową. Innym sposobem odpływu płynu, ale nie krwi i płynu mózgowo-rdzeniowego, jest szlak ługowo-limfatyczny oczodołowo-twarzowy z przestrzeni dopochwowej nerwu wzrokowego do węzłów chłonnych podżuchwowych.
Badając patogenezę procesów niedokrwiennych w dysku nerwu wzrokowego, należy zwrócić uwagę na następujące indywidualne cechy anatomiczne: strukturę płytki sitowej, koło Zinn-Hallera, rozmieszczenie krótkich tętnic rzęskowych tylnych, ich liczbę i zespolenie, przejście przez tarczę wzrokową centralnej tętnicy siatkówki, zmiany w ścianach naczyń, obecność w nich oznak zanikania, zmian we krwi (niedokrwistość, zmiany stanu układu krzepnięcia-przeciw krzepnięciu
i inni.).
Dopływ krwi do siatkówki odbywa się z dwóch źródeł: sześć wewnętrznych warstw otrzymuje je z gałęzi centralnej tętnicy (gałąź a. Ophtalmica) i zewnętrznych warstw siatkówki, w tym fotoreceptorów, z warstwy kosmówkowo-kapilarnej naczyniówki (tj. Sieć krążenia, utworzone przez tylne krótkie tętnice rzęskowe).
Kapilary tej warstwy między komórkami śródbłonka mają duże pory (fenestra), co powoduje wysoką przepuszczalność ścian naczyń kosmówkowych i stwarza możliwość intensywnej wymiany między nabłonkiem pigmentowym a krwią.
Centralna tętnica siatkówki jest niezwykle ważna w dopływie krwi do wewnętrznych warstw siatkówki, a także nerwu wzrokowego. Odchodzi od bliższej części łuku tętnicy ocznej, która jest pierwszą gałęzią tętnicy szyjnej wewnętrznej. Średnica centralnej tętnicy siatkówki w jej początkowej części wynosi 0,28 mm, przy wejściu do wnętrza oka, w obszarze głowy nerwu wzrokowego - 0,1 mm.
Naczynia obrotowe o grubości mniejszej niż 20 mikronów nie są widoczne podczas oftalmoskopii. Centralna tętnica siatkówki jest podzielona na dwie główne gałęzie: górną i dolną, które z kolei dzielą się na gałęzie nosowe i skroniowe. W siatkówce znajdują się w warstwie włókien nerwowych i są skończone, ponieważ nie ma między nimi zespoleń.
Komórki śródbłonka naczyń siatkówki są zorientowane prostopadle w stosunku do osi naczynia. Ściany tętnicy, w zależności od kalibru, zawierają od jednej do siedmiu warstw perycytów.
Skurczowe ciśnienie krwi w centralnej tętnicy siatkówki wynosi około 48-50 mm Hg. Art., Który jest 2 razy większy od normalnego ciśnienia wewnątrzgałkowego, więc poziom ciśnienia w naczyniach włosowatych siatkówki jest znacznie wyższy niż w innych naczyniach włosowatych krążenia płucnego. Wraz z gwałtownym spadkiem ciśnienia krwi w tętnicy środkowej siatkówki do poziomu ciśnienia wewnątrzgałkowego i poniżej, występują zakłócenia w normalnym dopływie krwi do tkanki siatkówki. Prowadzi to do rozwoju niedokrwienia i zaburzeń widzenia.
Prędkość przepływu krwi w tętniczkach siatkówki, zgodnie z angiografią fluorescencyjną, wynosi 20-40 mm na sekundę. Siatkówka charakteryzuje się wyjątkowo wysokim wskaźnikiem absorpcji na jednostkę masy wśród innych tkanek. Poprzez dyfuzję z naczyniówki odżywiają się tylko warstwy zewnętrznej trzeciej części siatkówki.
U około 25% ludzi tętnica rzęsistkowa, która dostarcza krew do większości żółtej plamy i papillomacular wiązki, jest uwalniana z naczyń naczyniówki w dopływie krwi do siatkówki. Okluzja tętnicy środkowej siatkówki w wyniku różnych procesów patologicznych u ludzi z tętnicą rzęsistą prowadzi do niewielkiego zmniejszenia ostrości wzroku, podczas gdy zator tętnicy rzęskowo znacząco upośledza widzenie centralne, utrzymując niezmienione widzenie obwodowe. Naczynia siatkówki kończą się delikatnymi łukami naczyniowymi w odległości 1 mm od linii zębatej.
Odpływ krwi z siatkówki następuje przez układ żylny. W przeciwieństwie do tętnic, żyły siatkówkowe nie mają warstwy mięśniowej, więc światło żył łatwo się rozszerza, podczas gdy rozciąganie się rozrzedza i zwiększa przepuszczalność ich ścian. Żyły znajdują się równolegle do tętnic. Krew żylna wpływa do żyły centralnej siatkówki. Jej ciśnienie krwi jest normalne 17-18 mm Hg. Art.
Gałęzie centralnych tętnic i żył siatkówki przechodzą w warstwie włókien nerwowych i częściowo w warstwie komórek zwojowych. Tworzą w siatkówce warstwową sieć kapilarną, szczególnie rozwiniętą w jej tylnej części. Sieć naczyń włosowatych znajduje się zwykle między tętnicą pokarmową a żyłą drenującą.
Naczynia włosowate siatkówki zaczynają się od naczyń przedwłóknistych, które przechodzą przez warstwę włókien nerwowych i tworzą sieć kapilarną na granicy zewnętrznych warstw splotu i wewnętrznych warstw jądrowych. Wolne strefy z naczyń włosowatych w siatkówce znajdują się wokół małych tętnic i tętniczek, a także w obszarze plamki żółtej, która jest otoczona arkadopodobną warstwą naczyń włosowatych, która nie ma wyraźnych granic. Inna strefa nienaczyniowa tworzy się na skrajnym obwodzie siatkówki, gdzie kończą się naczynia włosowate, nie osiągając linii zębatej.
Ultrastruktura ścian naczyń włosowatych tętnic jest podobna do naczyń włosowatych mózgu. Ściany naczyń włosowatych siatkówki składają się z błony podstawnej i pojedynczej warstwy nabłonka nie fenestrowanego.
Śródbłonek naczyń włosowatych siatkówki, w przeciwieństwie do naczyń włosowatych naczyniówki, nie ma porów, dlatego ich przepuszczalność jest znacznie mniejsza niż przepuszczalności naczyń włosowatych, co sugeruje, że pełnią one funkcję barierową.
Siatkówka przylega do naczyniówki, ale w wielu obszarach jest luźna. To tutaj ma skłonność do złuszczania się w różnych chorobach siatkówki.
Patologia układu stożka siatkówki objawia się klinicznie różnymi zmianami w obszarze plamki żółtej i prowadzi do dysfunkcji tego układu, aw rezultacie do różnych zaburzeń widzenia barwnego, zmniejszenia ostrości widzenia.
Istnieje wiele dziedzicznych i nabytych chorób i zaburzeń, w które może być zaangażowana siatkówka. Niektóre z nich obejmują: