logo

Jeśli źrenica dziecka rozszerzyła się i zaczęła świecić żółtawym lub białym światłem, należy ją przyjąć jak najszybciej do okulisty: ten objaw wskazuje na obecność siatkówczaka - złośliwego nowotworu, który tworzy się w siatkówce.

Im szybciej choroba zostanie wykryta, tym większa szansa na korzystne wyniki. W artykule omówiono metody leczenia siatkówczaka u dzieci.

Jak leczyć nadwzroczność u dziecka? Dowiedz się o tym z naszego artykułu.

Ogólna koncepcja

Retinoblastoma jest neuroektodermalnym nowotworem złośliwym, który rozwija się w siatkówce.

Wraz z rozwojem przechwytuje przewód moczowy, orbitę oka i może powodować pojawienie się wtórnych złośliwych ognisk w różnych obszarach ciała, w tym w mózgu.

Retinoblastoma praktycznie nie występuje w populacji dorosłych. Dzieci poniżej piątego roku życia są zagrożone. Najczęściej guz jest wykrywany w wieku dwóch lub trzech lat.

Ten złośliwy nowotwór stanowi 2,5-4,5% całkowitej liczby procesów onkologicznych u dzieci poniżej 15 roku życia.

Przyczyny rozwoju

Przyczyny glejaka siatkówki, jak również innych procesów złośliwych, nie zostały wystarczająco zbadane. Oczekuje się, że następujące czynniki zwiększą prawdopodobieństwo wystąpienia choroby:

  1. Genetyka. Jeśli stwierdzono, że rodzice lub inni bliscy krewni mają siatkówczaka, zwiększa to prawdopodobieństwo, że wystąpi u dziecka. 10-15% przypadków glejaka siatkówki występuje u dzieci z rodzin, w których wcześniej zdiagnozowano raka. Inna część przypadków związana jest z obecnością genów predysponujących do występowania siatkówczaka. Ich obecność nie zawsze prowadzi do rozwoju raka, ale zwiększa ryzyko.
  2. Ekologia. Dotyczy to zwłaszcza dużych miast przemysłowych o wysokim poziomie zanieczyszczenia powietrza. Dzieci dorastające w strefach przyjaznych środowisku są mniej narażone na rozwój różnego rodzaju chorób onkologicznych.
  3. Czynniki rakotwórcze. Żywność niskiej jakości, która zawiera ogromną ilość substancji rakotwórczych, zwiększa ryzyko glejaka siatkówki.
  4. Pewna praca rodziców. Interakcje z substancjami toksycznymi, produkcją metalurgiczną i innymi niekorzystnymi rodzajami pracy wpływają na występowanie mutacji u potomstwa.

Istnieją również sugestie, że ryzyko rozwoju glejaka siatkówki, niezwiązanego z dziedzicznością, wzrasta, jeśli dziecko urodziło się rodzicom starszym niż czterdzieści lat.

40% przypadków glejaka siatkówki wiąże się z predyspozycją genetyczną, a pozostałe 60% wiąże się z innymi czynnikami. Retinoblastomy, których rozwój jest uwarunkowany genetycznie, występują częściej w obu oczach i są mniej podatne na leczenie.

Przeczytaj o objawach i leczeniu zaćmy u dzieci tutaj.

Symptomatologia

W procesie wzrostu guza występują następujące objawy:

  1. Leukocoria. Jeśli rodzice zauważą, że na zdjęciach wykonanych za pomocą lampy błyskowej, dziecko ma jednego lub obu uczniów o jasnym kolorze, powinni skonsultować się z okulistą: zwykle siatkówka powinna świecić na czerwono z powodu obfitości naczyń krwionośnych, a przy braku tego znaku można założyć, coś ją pokrywa. Również blask jest odnotowywany w półmroku. Ten objaw nie zawsze mówi o raku i ogólnie o wszelkich patologiach, ale wymaga diagnostyki. Często pierwszy objaw siatkówczaka, o którym zauważają rodzice.
  2. Niewyraźne widzenie U dzieci poniżej trzeciego roku życia choroba jest rzadko wykrywana wcześnie, ponieważ dziecko ze względu na wiek nie może ocenić problemu i poinformować o tym rodziców. Może objawiać się w różnym stopniu ciężkości, aż do całkowitej utraty wzroku w jednym oku lub natychmiast w obu, w zależności od lokalizacji guza.
  3. Zezowaty Jego rozwój wiąże się z zaburzeniami widzenia, które są spowodowane utratą możliwości jednoczesnego oglądania obrazu obiema oczami.
  4. Ból Pojawia się na tle jaskry lub procesów zapalnych w oku, które powstały w wyniku guza. Nie dotyczy wczesnych znaków: aby się pojawiła, musi upłynąć pewien czas.
  5. Zapalenie. Ze względu na guz w gałce ocznej, poziom ciśnienia wzrasta, mechanizm wypływu płynu wewnątrzgałkowego jest zaburzony i zachodzą procesy zapalne. Obserwowane łzawienie, zaczerwienienie, światłowstręt (dyskomfort, gdy światło dostaje się do oka). Podobnie jak ból, nie dotyczy wczesnych objawów siatkówczaka.

Gdy guz znacznie się rozrósł i doprowadził do rozwoju wtórnych ognisk złośliwych, do głównych objawów dołączają się oznaki uszkodzenia niektórych narządów.

Często z siatkówczakiem w mózgu występują odległe przerzuty.

Objawy uszkodzenia mózgu różnią się w zależności od lokalizacji ogniska wtórnego i mogą obejmować:

  • ostry ból głowy, który nie jest łagodzony przez klasyczne leki;
  • nudności i wymioty;
  • omdlenie;
  • napady podobne do padaczki;
  • problemy z pamięcią, myślenie;
  • zaburzenia wrażliwości w różnych częściach ciała;
  • problemy z koordynacją;
  • zaburzenia słuchu, mowy, wzroku;
  • problemy z aktywnością oddechową.

Występowanie wtórnych zmian złośliwych w mózgu jest niezwykle niekorzystnym znakiem prognostycznym, który znacznie zmniejsza szanse na przeżycie.

Także przerzuty często wpływają na:

Pojawienie się odległych zmian wtórnych jest charakterystyczne dla ostatniego etapu rozwoju siatkówczaka.

Formy i etapy

Istnieją trzy formy siatkówczaka:

  1. Jednostronne. Nowotwór złośliwy powstaje tylko w jednym oku. Postać tę stwierdzono u 75% pacjentów z glejakiem siatkówki.
  2. Dwustronne Złośliwy proces jest wykrywany natychmiast w obu oczach. Jego występowanie jest zwykle związane z czynnikami dziedzicznymi. Ten typ glejaka siatkówki jest często diagnozowany w niemowlęctwie.
  3. Trójstronne. Powstaje w obecności siatkówczaka, który rozwinął się z powodu wadliwych genów: wewnątrz czaszki rozwija się nowotwór neuroblastyczny. Ten typ glejaka siatkówki jest niezwykle rzadki i jest wykrywany u nie więcej niż 5% pacjentów.

Retinoblastoma, podobnie jak inne choroby onkologiczne, ma cztery etapy rozwoju:

  1. Etap I Na tym etapie pojawia się leukocoria, a wraz z rozwojem guza pojawiają się umiarkowane zaburzenia widzenia, co prowadzi do utraty widzenia obuocznego i powstawania zeza.
  2. Etap II Występują procesy zapalne i jaskra rozwijające się z powodu naruszenia wypływu płynu i nadmiernego ciśnienia wewnątrzgałkowego. Również pierwszy ból.
  3. Etap III. Istnieje wytrzeszcz - gałka oczna, dotknięty guz, jest przesunięta do przodu. Nasilenie patologii zależy od charakterystyki rozwoju guza. Proces złośliwy obejmuje orbitę oka i obszary najbliższe oka.
  4. Etap IV. Procesy przerzutowe rozprzestrzeniają się na odległe obszary ciała poprzez limfę, krew, nerw wzrokowy i wewnętrzną wyściółkę mózgu. Dobre samopoczucie dziecka znacznie się pogarsza, a do głównych objawów dołączają objawy uszkodzenia narządów, w których pojawia się wtórna zmiana złośliwa.

Zalecenia dotyczące leczenia wirusowego zapalenia spojówek u dzieci można znaleźć na naszej stronie internetowej.

Komplikacje i konsekwencje

Jeśli choroba zostanie wykryta na czas, powikłania są minimalne i zazwyczaj związane z resztkowymi wadami wzroku, które można skompensować.

Jeśli choroba zaszła za daleko, może być konieczne usunięcie uszkodzonej gałki ocznej, ale dziecko pozostaje żywe.

Najbardziej niekorzystny wynik, pod warunkiem, że dziecko przeżyje, a choroba przechodzi w remisję, to ślepota i zaburzenia resztkowe związane ze zmianami przerzutowymi.

Diagnostyka

Gdy pojawią się pierwsze objawy, należy skonsultować się z okulistą.

Przeprowadzi wstępne badanie, wysłucha skarg, sprawdzi ostrość widzenia dziecka i stan uczniów, a następnie wskaże kierunek dodatkowej diagnostyki, która obejmuje następujące czynności:

  • biomikroskopia;
  • oftalmoskopia;
  • pomiar ciśnienia wewnątrz oka;
  • gonioskopia;
  • test oceniający widzenie obuoczne;
  • identyfikacja ciężkości zeza za pomocą oftalmoskopu;
  • określenie stopnia wystawania gałki ocznej.

Jeśli zmętnienia znajdują się w rogówce, ciele szklistym i źrenicy, stosuje się USG oka.

Aby ocenić rozpowszechnienie przerzutów, stosuje się następujące metody:

  • RTG orbity;
  • prześwietlenie zatok przynosowych;
  • rezonans magnetyczny i tomografia komputerowa mózgu;
  • scyntygrafia struktur wątroby i kości;
  • nakłucie lędźwiowe;
  • badanie szpiku kostnego i przebicie.

Oprócz okulisty, proces diagnozy i leczenia kontroluje neuropatologa i onkologa.

Jak manifestuje się hipermetropia widzenia u dzieci? Znajdź odpowiedź już teraz.

Leczenie

Lekarze określają etapy i metody leczenia, w zależności od stopnia zaniedbania procesu nowotworowego i charakterystyki guza.

Metody leczenia glejaka siatkówki:

  1. Fotokoagulacja. Usuwa małe nowotwory znajdujące się na siatkówce. Jest stosowany w początkowych etapach rozwoju procesu złośliwego.
  2. Krioterapia. Kilka sesji krioterapii może usunąć małe guzy znajdujące się na obrzeżach. Jest stosowany w początkowych etapach rozwoju procesu złośliwego.
  3. Leczenie chemioterapeutyczne. Aplikacja jest wskazana, jeśli obecne są najbliższe lub dalsze ogniska wtórne, a gałka oczna jest silnie zaangażowana w proces złośliwy. Zazwyczaj stosuje się połączenie leków (etopozyd, winkrystyna, karboplatyna).
  4. Radioterapia. Jest stosowany na wszystkich etapach leczenia ze względu na wysoki stopień skuteczności. W połączeniu z innymi metodami terapeutycznymi możliwe jest szybkie zmniejszenie rozmiarów guzów i osiągnięcie remisji.
  5. Usunięcie oka. Jeśli oko za bardzo cierpiało i nie ma szans na przywrócenie wzroku, a proces złośliwy znajduje się w trzecim lub czwartym etapie, gałka oczna jest usuwana. Po zabiegu zwykle przeprowadza się radioterapię, którą uzupełnia chemioterapia w zależności od wskazań. W przyszłości można umieścić protezę w miejscu usuniętej gałki ocznej, która ma funkcję estetyczną. Jeśli złośliwy proces ogarnie orbitę, zostanie również usunięty.

Po osiągnięciu stabilnej remisji dziecko musi przejść regularne badania profilaktyczne, aby zidentyfikować oznaki nawrotu w czasie.

Prognoza

Jeśli guz został wykryty we wczesnych stadiach, rokowanie jest korzystne: możliwe jest zarówno zachowanie wzroku, jak i doprowadzenie do remisji choroby. Prawdopodobieństwo śmierci jest niskie.

Po usunięciu oka szanse na zachowanie życia i zdrowia są również wysokie, ale pozostaje kosmetyczna wada, którą można naprawić dzięki protetyce.

Prawdopodobieństwo korzystnego wyniku jest zmniejszone, jeśli proces złośliwy wykracza poza granice gałki ocznej. Największe ryzyko śmierci występuje, gdy:

  • nowotwór stwierdzono w późnych stadiach;
  • zidentyfikowano odległe przerzuty (zwłaszcza w tkance mózgowej).

Statystycznie około 95% przypadków kończy się stabilną remisją z dostępnością wysokiej jakości i nowoczesnego leczenia. Prawdopodobieństwo nawrotu po remisji wynosi 5%.

Ryzyko ponownego wystąpienia guza jest wysokie u dzieci z predyspozycją genetyczną.

Zapobieganie

Metody profilaktyczne obejmują konsultacje z rodzinami nosicieli genów, które zwiększają prawdopodobieństwo rozwoju nowotworów. Również dzieci, które mają predyspozycje genetyczne, ważne jest, aby regularnie przechodzić testy w celu wykrycia raka we wczesnych stadiach.

Rodzice, którzy zauważyli możliwe objawy glejaka siatkówki u dziecka, powinni jak najszybciej skontaktować się z placówką medyczną i zdiagnozować.

Im szybciej wykryje się guz, tym większe są szanse całkowitego wyleczenia i zachowania wzroku.

O objawach i leczeniu siatkówczaka u dziecka w tym filmie:

Uprzejmie prosimy o samodzielne leczenie. Zarejestruj się u lekarza!

http://pediatrio.ru/r/retinoblastoma/u-detej-66.html

Retinoblastoma

Dolegliwości wpływające na siatkówkę

Choroby onkologiczne często są zaskakiwane i prowadzą do rozpaczy. Szczególnie przerażający, gdy glejak siatkówki występuje u małych dzieci. Ten typ nowotworu, jak guz siatkówki, można wyleczyć, jeśli etap nie jest uruchomiony.

Co to jest glejak siatkówki?

Retinoblastoma (z łacińskiego słowa „retina” - „siatkówka”) oka to rak siatkówki lub innymi słowy nowotwór złośliwy wewnątrz lub na zewnątrz oka. Separacja według płci w tym typie raka nie jest. Retinoblastoma u dzieci występuje równie często u chłopców i dziewcząt. Z reguły u dorosłych ten typ onkologii jest niezwykle rzadko diagnozowany. Pierwsze znaki można zobaczyć w domu podczas oglądania zdjęć dzieci. Od błysku źrenica świeci na biało, a nie na czerwono, jak zwykle. Efekt ten tłumaczy się tym, że podczas błysku podczas fotografowania odbija się guz odbijający się w gałce ocznej. Jest wiele przypadków, w których na zdjęciu wielu rodziców znalazło oznaki choroby nawet przed wizytą u lekarza.

Lokalizacja edukacji może być inna, zarówno w oku, jak i poza nią. Czasami zdarzają się przypadki, gdy w jednym oku występują guzy różnych typów wzrostu. Obecnie w medycynie istnieją dwa główne typy tej choroby:

Endofityczny blastoma ma niejednorodną strukturę. Daje przerzuty do ciała szklistego, może zacząć rosnąć w przód oka. Dorastając, formacja wypełnia gałkę oczną i może powodować odwarstwienie siatkówki, w którym to przypadku pacjent zaczyna rozwijać jaskrę.

Etapy choroby i jej odmiany

W większości przypadków nowotwór rozpoznaje się u nieco starszych dzieci. Zwykle specjaliści i rodzice odkrywają podstawowe oznaki nowotworu, gdy dziecko osiągnie wiek dwóch lat. Przejawia się w postaci zeza i efektu „kociego oka”. Retinoblastoma lewego i prawego oka rozwija się jednakowo bez różnic w intensywności zmiany. Definicja metody leczenia pacjenta zależy od etapu jego choroby. Aby uzyskać pełniejszy obraz nadchodzącej terapii, specjaliści określają zakres uszkodzenia narządów zgodnie z tą klasyfikacją:

  • W pierwszym etapie formacja jest wciąż niewielka, ale jest już zewnętrznie wizualizowana przez źrenicę. Optometrysta w tym przypadku może określić rozmiar jednego lub kilku guzów. Zazwyczaj osiągają rozmiar do 0,25 mm. Choroba na tym etapie jest dobrze uleczalna. Objawami pierwszego etapu są zaburzenia widzenia, a leukocoria to biała źrenica, zwykle ten objaw pojawia się podczas fotografowania. Z błysku kamery oko dziecka świeci na zdjęciu bielą, więc przez źrenicę pojawia się formacja nowotworowa. U dzieci problemy ze wzrokiem mogą objawiać się jako zez. W końcu dzieci nie są w stanie samodzielnie ocenić i zrozumieć, że ich poziom widzenia spada.
  • W drugim etapie pojawia się ponowne zapalenie, które wpływa na tęczówkę i naczyniówkę. Na tym etapie mały pacjent zaczyna się bać światła. Ma czerwone oczy, łzawienie. Retinoblastoma wykazuje również inne objawy, takie jak zwiększone ciśnienie w oku, które powoduje silny ból.
  • Guz trzeciego stopnia rozwija się poza okiem, rozwija się w tkankach oczodołu, zatokach przynosowych czaszki, miękkiej osłonie mózgu. Istnieje objaw wytrzeszczu, innymi słowy, zespół wybrzuszenia oka.
  • Czwarty etap jest najtrudniejszy - terminal. W tym okresie nowotwór poprzez krew i nerw wzrokowy przerzutuje do wątroby, węzłów chłonnych, kości i centralnego układu nerwowego. Zaczyna się zatrucie wszystkich układów ciała, pacjenci mają osłabienie, utratę apetytu, utratę masy ciała, z powodu uszkodzenia mózgu, pojawiają się silne bóle głowy, nudności i wymioty. Ostra utrata masy ciała pacjenta może prowadzić do anoreksji. Oczy retinoblastoma czwartego stopnia u dzieci są niezwykle trudne do leczenia, prognozy lekarzy w tej sytuacji nie są zbyt optymistyczne, istnieje wysokie ryzyko śmierci ciężko chorej osoby.

W miejscu lokalizacji choroby dzieli się na cztery kategorie:

  1. Początkowy etap - edukacja jest w oku;
  2. Etap umiarkowany - rak rozprzestrzenia się całkowicie do gałki ocznej;
  3. Ciężki etap - choroba postępuje, atakuje pobliskie tkanki;
  4. Skomplikowany etap - przerzuty występują w odległych narządach ciała.

Inny rak siatkówki dzieli się na jednostronny lub dwustronny. Jednostronny guz odnosi się do sporadycznego typu, ale mimo to ma ścisły związek z nieprawidłowościami chromosomowymi. Obustronna postać choroby jest wyłącznie genetycznie przenoszona w przyrodzie i występuje u jednego z czterech pacjentów.

Wariacje na temat onkologii oka

Retinoblastoma u małych dzieci odnosi się do chorób wrodzonych. Onkogeny są odpowiedzialne za rozwój komórek nowotworowych. Dominują onkogenne mutacje komórkowe, co oznacza, że ​​wpływają na występowanie guzów, nawet jeśli protoonkogen nie jest uszkodzony. Protoonkogen - gen kontrolujący proces normalnej proliferacji i różnicowania komórek ciała. Protoonkogeny również stają się onkogenami po podziale, nadekspresji. Innymi słowy, mogą sprowokować rozwój guza, jeśli zostanie naruszona regulacja pracy genów supresorowych.
Konsultacja izraelskiego specjalisty

Lekarze na całym świecie do dziś głęboko studiują problem wyglądu siatkówczaka. Dziedziczna forma raka siatkówki jest przekazywana na poziomie genetycznym od rodziców do dzieci i może pojawić się kilka kolejnych pokoleń.

W zależności od przyczyny choroby i procesu choroby dzieli się ją na dwa typy:

Metody diagnostyczne

Możliwe jest ustalenie obecności siatkówczaka na najwcześniejszym etapie, gdy nie ma nawet pierwszych oznak i objawów. Okulista podczas kontroli jest w stanie jednoznacznie określić obecność guza, nawet najmniejszego. Przejaw białych źrenic (leukocoria) na zdjęciu z ogniska, zeza, utraty wzroku to poważne powody, aby odwiedzić lekarza w celu szybkiego rozpoznania choroby.

Często podejrzewa się, że rozwój choroby może wynikać ze zdjęć

Aby wyleczyć najbardziej udane, konieczne jest ustalenie dokładnie, który etap onkologii ma pacjent. Aby to ustalić, przeprowadza się szereg następujących procedur diagnostycznych:

  • MRI - rezonans magnetyczny. Z jego pomocą wielkość guza, ich liczba;
  • Tomografia komputerowa - tomografia komputerowa, pomaga określić poziom uszkodzenia oczu;
  • Nakłucie szpiku kostnego. Ma to na celu zrozumienie, czy szpik kostny jest zainfekowany komórkami nowotworowymi.
  • USG - badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej. Przeprowadzono, aby wykluczyć lub potwierdzić obecność przerzutów w organizmie;
  • Wykonuje się również prześwietlenie płuc w celu wykrycia przerzutów;
  • Badania krwi, mocz. Są podejmowane w celu oceny funkcji narządów.

Ustal diagnozę glejaka siatkówki za pomocą metod wskazanych powyżej. Ponadto eksperci mogą przeprowadzać dodatkowe badania, w tym pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego, szczegółowe badanie struktur oka, przeprowadzane za pomocą specjalnego urządzenia - lampy szczelinowej, diakinoskopii, biometrii ultradźwiękowej, badań z użyciem izotopów promieniotwórczych.

Radiografia orbit oka ujawnia wytrącanie się soli wapnia w obszarach edukacji, które przeszły śmierć tkanki - martwicę. Zwykle występuje to w trzecim i czwartym stadium choroby. Na tych samych etapach widoczne są zmiany w kościstej części orbity - jej rozmiar wzrasta, ściany stają się cieńsze, kanały wizualne zmieniają się i stają się szersze. Wszystkie procedury diagnostyczne dla najdokładniejszych wyników są wykonywane w znieczuleniu ogólnym na specjalnym stole, który pomaga naprawić małego pacjenta. Zgodnie z wynikami badań lekarz prowadzący może dokładnie określić, który typ raka siatkówki u pacjenta jest monokularny lub lornetkowy.

Metody leczenia

Aby przezwyciężyć chorobę nowotworową, współczesna medycyna stosuje następujący zakres procedur diagnostycznych:

  • Fotokoagulacja i krioterapia;
  • Metoda interwencji chirurgicznej;
  • Techniki radioterapii;
  • Chemioterapia.

Obecnie specjaliści starają się zaoferować najbardziej łagodne metody leczenia, aby pozbyć się siatkówczaka u niemowląt i dzieci.

Leczenie przepisane przez specjalistę na podstawie ciężkości choroby

Guzy o małych rozmiarach są dobrze podatne na zniszczenie przez fotokoagulację i krioterapię. Metoda fotokoagulacji polega na działaniu lasera na nowotwory złośliwe. Wiązka laserowa spala naczynia, które zasilają blastomę, powodując powstanie nic do jedzenia i umiera. Metoda krioterapii polega na zamrożeniu formacji za pomocą sondy zainstalowanej na zewnętrznej powierzchni oka - twardówki. Metoda fotokoagulacji jest stosowana w przypadku uszkodzenia pleców siatkówki i krioterapii - z porażką jej przedniej części.

Interwencja chirurgiczna polega zwykle na usunięciu obolałego oka. Metodę tę stosuje się w leczeniu dużych guzów, gdy część naczyniowa oka jest poważnie uszkodzona i niemożliwe jest przywrócenie wzroku. Pod względem ratowania życia pacjenta metoda ta ma największy wpływ. Około półtora do dwóch miesięcy możesz trzymać protetyczne oczy.

Po takim zabiegu narząd jest wysyłany do dokładnego badania histologicznego. Ma to na celu zidentyfikowanie niekorzystnych objawów choroby, takich jak na przykład inwazja nerwu wzrokowego. W tym przypadku istnieją wskazania do wyleczenia - operacja usunięcia orbity.

Operacja usuwania gałki ocznej odbywa się w większości przypadków do trzech lat. Po wyłuszczeniu pacjenci mogą doświadczać wad twarzy. Dzieje się tak, ponieważ w tak małym wieku orbita nie jest w pełni ukształtowana, a po usunięciu oka kości, które tworzą orbitę, zaczynają rosnąć bardziej aktywnie, co prowadzi do defektu zewnętrznego.

Najczęstszym leczeniem jest radioterapia. Ma dwa typy: zewnętrzny i lokalny. Retinoblastoma, który występuje u dzieci, jest bardzo podatny na fale radiowe, co znacznie zwiększa skuteczność tego typu leczenia. Istnieje jednak odwrotny skutek wpływu zewnętrznego. Promieniowanie podczas radioterapii zewnętrznej może często wpływać na pobliską tkankę oka, prowadzić do zaćmy lub ponownie rozwijać onkologię kości. Stosując metodę terapii zlokalizowanej, ryzyko powikłań jest znacznie niższe.

Aby zapobiec zaćmie i zapaleniu rogówki, przed każdym zabiegiem napromieniowania każdego pacjenta wkrapla się 2% roztwór cysteiny lub 1% roztwór taufonu. Odbywa się to 6 razy z przerwą 15 minut. Ponadto, aby uniknąć poparzeń promieniami powiek, skóra powiek jest smarowana olejami (rokitnikiem, oliwką, słonecznikiem i innymi) 1-2 razy dziennie i maściami, które wspomagają szybką regenerację skóry i jej gojenie. Okres po leczeniu wymaga również opieki nad chorym obszarem.

Cięższa postać glejaka siatkówki obejmuje leczenie za pomocą terapii chemicznej. Chemioterapia polega na przyjmowaniu silnych leków przeciwnowotworowych. Z ich pomocą lekarze starają się zmniejszyć rozmiar formacji, a następnie przejść do leczenia miejscowego za pomocą fotokoagulacji lub krioterapii. Leki stosowane w chemioterapii są wprowadzane w pobliżu lokalizacji formacji.

Wybór metody leczenia pacjenta z glejakiem siatkówki jest określany przez specjalistę ściśle indywidualnie, w zależności od wieku pacjenta, stadium jego choroby i innych czynników.

Ponadto, w niektórych przypadkach, stosowanie radioaktywnych płytek jest dozwolone w leczeniu raka siatkówki, ale możliwość ich zastosowania w leczeniu raka jest ograniczona ze względu na nierównomierny rozkład dawki promieniowania. Obszar, który jest intensywniej naświetlany, może podlegać krwawieniu i uszkodzeniu naczyń. Warto również zauważyć, że ten rodzaj leczenia nie jest odpowiedni dla pacjentów z wrodzoną onkologią oka.

Protezy - co jest potrzebne

Nowoczesne protezy trudno odróżnić od zdrowego ciała.

Jeśli podczas zabiegu usunięto oko, najczęściej instaluje się protezę oka. Noszenie go nie pozwala pacjentowi na odkształcenie okolic oczu i twarzy jako całości. Oprócz ryzyka deformacji, brak protezy może prowadzić do nieprawidłowego wzrostu rzęs. Mogą zacząć rosnąć w oku, stale podrażniając błonę śluzową.

Szóstego dnia po zabiegu pacjentka umieszcza tymczasową protezę. Dzięki temu przyzwyczajenie się do jego noszenia. Dwa miesiące później, po ustąpieniu obrzęku pooperacyjnego, dziecko zakłada protezę stałą. Aby ułatwić korzystanie, protezy mają specjalne kąty, które pomagają odróżnić lewe i prawe sztuczne oczy, powinny być skierowane w stronę nosa.

Nowoczesne technologie umożliwiają wytwarzanie protez, które są praktycznie nie do odróżnienia od prawdziwych ludzkich oczu.

Zaledwie kilkadziesiąt lat temu rozważano.

Trzustka odgrywa ważną rolę.

http://oncology24.ru/onkologiya-golovy-i-shei/retinoblastoma.html

4 metody leczenia i objawy siatkówczaka oka

Nowotwory złośliwe mogą manifestować się w różnych postaciach i wpływać na różne narządy, w tym oczy. Rak siatkówki - glejak siatkówki - z wczesną diagnozą nie jest tak niebezpieczny jak inne rodzaje onkologii. Jeśli poprawnie połączysz metody, możesz osiągnąć całkowite wyzdrowienie i nie nawrócić w 95% przypadków.

Najważniejsze w siatkówczaku

Retinoblastoma to złośliwe tworzenie składające się z komórek neuroektodermy siatkówki. Choroba dotyczy siatkówki, naczyniówki i orbity. Guzy siatkówki rosną bardzo szybko, przerzuty przez nerw wzrokowy przenikają do mózgu, skąd krew dostaje się do szpiku kostnego i kości rurkowych.

Etapy rozwoju siatkówczaka w systemie TNM:

  1. Guz zajmuje 25% dna oka (T1).
  2. Nowotwór zajmuje 25-50% powierzchni siatkówki (T2).
  3. Obejmuje więcej niż połowę siatkówki i rozciąga się poza jej granice, ale miejsce wewnątrzgałkowe pozostaje (T3).
  4. Guz wykracza poza granice orbity (T4).
  5. Przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych (N1).
  6. Przerzuty do mózgu, kości i narządów wewnętrznych (MI).

Retinoblastomy stanowią 2-4% wszystkich przypadków nowotworów złośliwych u pacjentów w wieku poniżej 15 lat. Guz rozwija się głównie u dzieci w wieku poniżej 5 lat, większość pacjentów to dzieci w wieku 2-3 lat. Ryzyko wystąpienia jest niezależne od płci.

Ten guz jest typowym nowotworem dziedzicznym. Wiele osób, które miały siatkówczaka, rodzi dzieci z podobną diagnozą. Prawdopodobieństwo rozwoju guza u drugiego dziecka, gdy glejak siatkówki został zdiagnozowany w pierwszym, wynosi 6%. Jeśli w jednej rodzinie jest kilku chorych dzieci, niebezpieczeństwo wzrasta do 50%. Pomimo złośliwej natury choroba jest uleczalna. Wczesne leczenie zapewnia przeżycie ogromnej większości pacjentów.

Struktura siatkówczaka

Ludzkie oczy zaczynają tworzyć się we wczesnym stadium rozwoju wewnątrzmacicznego. W tym okresie pojawiają się komórki retinoblastów, które są w stanie szybko się dzielić. Powstają z nich komórki siatkówki, ale mutacje w genach zapobiegają tworzeniu przez retinoblasty dojrzałych komórek. Zamiast tego niedojrzałe retinoblasty wciąż się mnożą, tworząc guz.

Nazwa nowotworu wynika z faktu, że powstaje z retinoblastów, a dokładniej z podstaw tkanki nerwowej siatkówki (neuroektodermy). Retinoblastoma może być utworzony z komórek dowolnej warstwy jądrowej siatkówki. W takim guzie nie ma zrębu, istnieją ogniska martwicy i zwapnień.

Przyczyny glejaka siatkówki

Głównym powodem rozwoju jednostronnych glejaków siatkówki są mutacje somatyczne. Dwustronne pojawiają się z powodu mutacji chromosomowych w komórkach płciowych.

W 40% przypadków rozpoznaje się wrodzony glejak siatkówki, a choroba objawia się w pierwszych 30 miesiącach życia dziecka. Często wrodzony guz łączy się z innymi zaburzeniami rozwojowymi (choroba serca, hiperostoza kory mózgowej, rozszczep podniebienia). Ryzyko zmian złośliwych w innych narządach wzrasta.

Przyczyny nabytego siatkówczaka nie są jasne. Czynniki ryzyka dla lekarzy obejmują późny wiek rodzenia, pracę w hutach, zanieczyszczenie środowiska. U dorosłych nabyta forma jest diagnozowana bardzo rzadko, częściej u dzieci w wieku przedszkolnym.

Klasyfikacja guzów siatkówki

Retinoblastomy są podzielone na dziedziczne i sporadyczne (losowe). Nowotwory dziedziczne dotykają obu oczu, a od czasu do czasu nowotwory zwykle mają postać pojedynczego węzła w jednym oku.

Formy histologiczne guza:

  • zróżnicowany (retinocytoma);
  • niezróżnicowany (glejak siatkówki);
  • mieszane

Retinoblastoma - bardziej złośliwa postać - jest znacznie bardziej powszechna. Jego komórki są zgrupowane głównie wokół naczyń, tworząc pseudo-gniazda. Ale komórki retinocytoma tworzą prawdziwe rozety (guz tworzy się wokół jasnej przestrzeni), ta forma ma bardziej korzystny przebieg.

Jak rośnie glejak siatkówki

Istnieje kilka rodzajów wzrostu raka siatkówki. Wzrost guza może być skierowany do wewnątrz lub na zewnątrz. W rzadkich przypadkach glejak siatkówki wyrasta do otaczających tkanek tak chaotycznie, że nie można określić jego granic.

Rodzaje wzrostu siatkówczaka:

  1. Endofityczne Guz rozprzestrzenia się do wewnętrznej warstwy siatkówki i ciała szklistego, kiełkując w kierunku gałki ocznej. Dziurawienie węzłów, duża liczba nowo utworzonych naczyń. Szybki wzrost glejaka siatkówki powoduje zmętnienie ciała szklistego.
  2. Egzofityczny. Guz powstaje w przestrzeni podsiatkówkowej (między częścią czuciową a nabłonkiem pigmentowym). Wzrost siatkówczaka powoduje całkowite odwarstwienie siatkówki i nagromadzenie się przesięku.
  3. Mieszane Warunek, w którym znaki dwóch poprzednich typów są łączone. Klony komórek nowotworowych rozprzestrzeniają się zarówno do ciała szklistego, jak i do przestrzeni podsiatkówkowej. Ten typ charakteryzuje się krwotokami w komorze przedniej i ciele szklistym.
  4. Rozproszone Ten typ jest rzadko diagnozowany. W postaci rozproszonej wszystkie warstwy siatkówki przenikają, guz rośnie do przedniej komory oka i symuluje zapalenie. W tym przypadku granice siatkówczaka są trudne do określenia, rozwija się rozproszone przerzedzenie siatkówki i wysięk gromadzi się w przedniej komorze oka. Występują przednie zrosty i pseudohypopiony (kryształy cholesterolu). Obserwuje się niedokrwienie siatkówki i neowaskularyzację tęczówki, której stopień zależy od stadium choroby. Nowo utworzone naczynia mogą blokować wypływ płynu wewnątrzgałkowego i powodować wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego (jaskra wtórna).

Gdy rozprzestrzenia się poza granice gałki ocznej, oko jest przemieszczane i rozwija się wytrzeszcz oka. Retinoblastoma może przenikać do orbity, zatok przynosowych i nosa do jamy czaszki. Rozległe przerzuty nowotworu prowadzą do śmierci pacjenta.

Objawy retinoblastoma

Objawy glejaka siatkówki zależą bezpośrednio od wielkości guza, jego lokalizacji i rodzaju wzrostu. Małe ogniska, które nie dają wyraźnych objawów, można wykryć podczas rutynowego badania. U 20–40% pacjentów choroba przechwytuje oba oczy. Guz w drugim oku może nie pojawić się natychmiast, czasami różnica czasu wynosi kilka lat.

Leukocoria to pierwszy objaw, który zauważają nawet rodzice. Jest to biało-żółta poświata, która pojawia się, gdy światło odbija się od masy guza. Jeśli siatkówczak znajduje się w środku oka, zez może być jednym z wczesnych objawów.

Etapy rozwoju siatkówczaka:

  1. Odpocząć Ten etap charakteryzuje się brakiem subiektywnych objawów. Podczas kontroli można wykryć zespół kociego oka (odruch źreniczny, przezroczystość guza przez źrenicę). Wczesnym objawem glejaka siatkówki jest utrata widzenia centralnego i obuocznego, co często powoduje zeza u dziecka.
  2. Jaskra. Na tym etapie występuje zapalenie oka, któremu towarzyszy światłowstręt, łzawienie, zaczerwienienie błony śluzowej. Często rozwija się zapalenie błony naczyniowej i zapalenia tęczówki. Gdy zaczyna się proliferacja komórek nowotworowych, pojawia się ból. Gdy guz wpływa na aparat beleczkowy, rozwija się wtórna jaskra. Pacjenci zaczynają narzekać na ból.
  3. Kiełkowanie. Ten etap zaczyna się od wytrzeszczu (wypukłości oka). Guz wrasta w miękkie tkanki orbity i niszczy jego ściany, a następnie przenika do zatok przynosowych i między błonami mózgu.
  4. Przerzuty. Ogniska guza powstają w szpiku kostnym, wątrobie, kościach, mózgu, a nawet kościach czaszki. Dystrybucja zaczyna się od materii piszczelowej w nerwu wzrokowym, a następnie szlaków limfatycznych i krwiotwórczych (przez limfę i krew). W czwartym stadium rozwoju siatkówczaka ogólne samopoczucie pacjenta pogarsza się (osłabienie, zatrucie, nudności, bóle głowy).

Pełna diagnoza raka siatkówki

Jeśli w rodzinie występują przypadki glejaka siatkówki, dzieci powinny być regularnie pokazywane okulistom. Retinoblastoma ma swoją własną triadę objawów: leukocoria (biały kolor źrenicy), zez i rozszerzenie źrenicy ze słabą reakcją na światło. Pacjentom z guzem doradza okulista, można połączyć neurologa i otolaryngologa.

Badania przesiewowe w kierunku podejrzenia raka siatkówki:

  • biomikroskopia (badanie przedniego oka za pomocą lampy szczelinowej);
  • oftalmoskopia (badanie dna oka);
  • wizometria (określenie ostrości widzenia);
  • Tonometria (pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego);
  • gonioskopia (badanie wzrokowe przedniego odcinka gałki ocznej);
  • egzoftalmometria (określenie odległości gałki ocznej od orbity);
  • kontrola widzenia obuocznego;
  • określenie kąta zeza;
  • USG gałki ocznej (pomaga przy zmętnieniu optycznym).

Biopsja wewnątrzgałkowa jest niepożądana, ponieważ może powodować proliferację komórek wzdłuż kanałów limfatycznych i krążeniowych. Ta metoda jest stosowana tylko w ostateczności, gdy guz nie jest widoczny w inny sposób.

Oceń rozprzestrzenianie się guza, na co pozwalają takie metody:

  • RTG orbity i zatoki;
  • CT i MRI mózgu;
  • skanowanie kości (wizualizacja aparatu kostno-stawowego);
  • scyntygrafia wątroby (obrazowanie promieniowe narządów i tkanek).

Aby zidentyfikować odległe przerzuty, wykonuje się nakłucie lędźwiowe i dalsze badania płynu mózgowo-rdzeniowego i szpiku kostnego. Dodatkowo wykonuje się mielogram (wymaz ze szpiku kostnego, który odzwierciedla skład komórek mieloidalnych tkanek).

Diagnostyka różnicowa obejmuje następujące choroby:

  • retinopatia bliznowata;
  • płaszcze zapalenia siatkówki;
  • hamartoma (łagodna anomalia rozwoju tkanek);
  • zapalenie wnętrza gałki ocznej;
  • dysplazja siatkówki;
  • odwarstwienie siatkówki;
  • mięsak tkanek miękkich;
  • fibroplazja retrolentyczna;
  • zwłóknienie ciała szklistego;
  • przerzuty do nerwiaka niedojrzałego;
  • przerzutowa oftalmia;
  • pokonanie orbity w białaczce i chłoniaku;
  • Choroba Hippel-Lindau;
  • choroby pasożytnicze (ziarniniak larwalny, toksoplazmoza).

Zasady leczenia glejaka siatkówki

Lekarz opracowuje plan leczenia w zależności od stadium siatkówczaka. Jeśli występuje obustronna zmiana, taktyki leczenia są opracowywane osobno dla każdego oka.

Co wziąć pod uwagę przy wyborze leczenia:

  • jedno lub oba oczy są dotknięte;
  • stopień pogorszenia funkcji wzrokowej;
  • wyjście guza poza granice gałki ocznej;
  • rozprzestrzenił się na nerw wzrokowy;
  • wpływ na centralny układ nerwowy;
  • obecność przerzutów.

W trakcie leczenia można zastosować kilka różnych metod, ich prawidłowa kombinacja w dużej mierze determinuje szanse na zachowanie wzroku i oczu. Nowoczesne metody diagnostyczne pozwalają wykryć glejaka siatkówki na wczesnym etapie, gdy krioterapia, fotokoagulacja i ekspozycja na promieniowanie są wystarczające do skutecznego leczenia.

Metody leczenia retinoblastoma:

  • interwencja chirurgiczna;
  • chemioterapia radiacyjna;
  • chemioterapia lekowa;
  • krioterapia;
  • koagulacja laserowa;
  • termoterapia.

Współczesna medycyna preferuje leczenie zachowawcze glejaka siatkówki. Ta taktyka jest skuteczna tylko w obecności małych pojedynczych jednostek, które pozostają w oku, ale poza granicami stref plamki żółtej i okołopęcherzowej.

W leczeniu raka oka aktywnie stosuje się krioterapię i fotokoagulację, co pozwala na zachowanie wzroku i rzadko powoduje komplikacje. Krioterapia wpływa na zmiany w przedniej komorze gałki ocznej i fotokoagulację na plecach. Monitorowanie leczenia odbywa się za pomocą oftalmoskopii i ultradźwięków.

Metody lokalnego leczenia siatkówczaka:

  1. Brachyterapia. Technika lokalnego napromieniania guzów, polegająca na wypełnieniu oka aplikatorem okulistycznym (płytką radioaktywną). Zaletą tej metody jest to, że można przynieść maksymalne dawki promieniowania bezpośrednio na miejsce, bez wpływu na zdrowe tkanki oka i ciała.
  2. Kriodestrukcja Metoda ekspozycji na niskie temperatury. Podczas zamrażania komórki nowotworowe przestają rosnąć i są niszczone. Zabieg przeprowadza się za pomocą urządzenia o końcówce kilku milimetrów. Kriodestrukcja ma zastosowanie do przednich guzów siatkówki, których średnica nie przekracza 7 mm.
  3. Fotokoagulacja. Leczenie wiązką laserową. Skutecznie z siatkówczakiem o rozmiarach do 4 mm i umieszczonym w tylnej części siatkówki.
  4. Transdillary diode-laser thermotherapy (TTT). Bezkontaktowe leczenie guzów wewnątrzgałkowych w oparciu o promieniowanie podczerwone. Metoda polega na przedłużonym ogrzewaniu siatkówczaka do 45-55 ° C.

Radioterapia w leczeniu raka siatkówki

Radioterapia służy do zachowania funkcji widzenia. Retinoblastoma jest bardzo wrażliwa na radioterapię: 75% pacjentów radzi sobie z chorobą wyłącznie za pomocą tej metody, ale zaleca się krioterapię w celu utrwalenia efektu.

Być może zastosowanie różnych technik radiacyjnych w leczeniu siatkówczaka, ale zazwyczaj ucieka się do ekspozycji zewnętrznej z dwoma polami bocznymi, w tym siatkówką. Dzieje się tak, ponieważ większość pacjentów ma wiele guzów pochodzenia wieloogniskowego.

Pole napromieniowania obejmuje także ciało szkliste i 10 mm dostępnej części nerwu wzrokowego. Dawki radioterapii różnią się w wysokich granicach (3500 Gy w grupie I-III, 4500 Gy w grupie IV-V). Dzieci poniżej trzeciego roku życia poddaje się napromienianiu w znieczuleniu ogólnym na specjalnym stole do fiksacji.

Płyty radioaktywne można stosować do leczenia glejaka siatkówki. Ich zastosowanie jest ograniczone, ale działają dobrze na małe guzy poza dyskiem optycznym. Technika ta nie jest zalecana w przypadku wrodzonych siatkówczaków, ponieważ istnieje duże ryzyko zmian naczyniowych i krwawienia z powodu zmiany wieloogniskowej.

Aby zapobiec rozwojowi zaćmy popromiennej, należy używać specjalnych jednostek. Ponieważ istnieje ryzyko nawrotu guza w przedniej części siatkówki, po radioterapii zalecane są dodatkowe procedury krioterapii.

Lokalna i ogólnoustrojowa chemioterapia siatkówczaka

Leczenie chirurgiczne i efekty radioterapii w 80-90% przypadków glejaka siatkówki. Chemioterapia jest wskazana w przypadku masywnych zmian chorobowych, wpływających na nerw wzrokowy i orbitę, a także w obecności przerzutów regionalnych.

W przypadku siatkówczaka, winkrystyna, Vepesid i karboplatyna są uznawane za najskuteczniejszy kompleks leków chemioterapeutycznych. Być może użycie winkrystyny, doksorubicyny i cyklofosfamidu, ale praktyka pokazuje, że ten drugi cytostatyk zwiększa ryzyko nawrotu i prowadzi do sterylizacji.

Chemioterapia może być układowa i miejscowa. Lokalne metody obejmują dotętnicze i doszklistkowe. Pierwszy polega na wprowadzeniu leków do tętnicy, która dostarcza krew do obszaru siatkówczaka. Drugim jest wprowadzenie leków do ciała szklistego, gdy jest ono dotknięte przez nowotwór lub wchodzi w kontakt z jego uszkodzeniami na siatkówce.

Wyłuszczenie w siatkówczaku

Najskuteczniejszym sposobem leczenia raka oka jest wyłuszczenie - usunięcie gałki ocznej. Podczas operacji nerw wzrokowy jest cięty tak dalece, jak to możliwe, więc ta metoda pokazuje najlepsze wyniki w leczeniu siatkówczaka. 6 tygodni po operacji można wykonać protetykę, aby wyeliminować wadę wzroku. Ponieważ pacjenci z glejakiem siatkówki są najczęściej dziećmi, wyłuszczenie wiąże się z pewnymi trudnościami. Po usunięciu gałki ocznej kości oczodołu zaczynają rosnąć bardziej aktywnie, powodując silną wadę.

Wskazania do wyłuszczenia:

  • rozległe uszkodzenia i brak zdolności do przywrócenia wzroku;
  • masywne wysiewanie ciała szklistego;
  • guz infekuje tylną komorę oka i dociera do tylnej torebki soczewki;
  • zlokalizowane w pobliżu ciała rzęskowego lub zajmujące większość przedniej części oka;
  • jaskra przeciw proliferacji naczyń;
  • zaniedbane wtórne powikłania (zapalenie błony naczyniowej oka, zaćma, hemophthalmos, hiphema);
  • początek ślepoty z niemożnością przywrócenia wzroku.

Po wyłuszczeniu oko jest wysyłane do analizy histologicznej. Jeśli guz uderzył w nerw wzrokowy i naczyniówkę lub przekroczył twardówkę, wskazuje to na złe rokowanie dla pacjenta. Gdy siatkówczak wykracza poza granice orbity, zaleca się wyeksploatowanie orbity (usunięcie zawartości orbity).

W których przypadkach łączymy wyłuszczanie i leczenie zachowawcze:

  • kiełkowanie siatkówczaka w nerwie wzrokowym;
  • uszkodzenie twardówki;
  • rozprzestrzenianie się guzów pozaszpikowych;
  • lokalizacja w strefie okołobłoniastej;
  • obecność dużych i wielu guzków nowotworowych;
  • przenikanie zmian do ciała szklistego, tęczówki, przedniego odcinka oka;
  • zaangażowanie naczyniówki.

Rokowanie i profilaktyka raka siatkówki

Prawidłowe rozpoznanie glejaka siatkówki na wczesnym etapie jest kluczem do skutecznego leczenia. Dopóki guz się nie rozprzestrzeni, możliwe jest leczenie zachowujące narządy (fotokoagulacja, krioterapia, ekspozycja na promieniowanie). Wyłuszczenie może zapewnić przeżycie pacjenta, ale rezultatem będzie utrata wzroku i powstanie wady wzroku.

  • penetracja guza do nerwu wzrokowego;
  • uszkodzenie błony naczyniówkowej;
  • rozprzestrzenianie się siatkówczaka poza gałką oczną;
  • obrzęk w obu oczach.

Ponieważ w przeważającej większości przypadków choroba ma wrodzony charakter, zapobieganie będzie poradnictwem genetycznym dla rodzin, w których występowały przypadki raka siatkówki. Bardzo ważne jest regularne badanie dzieci z grup ryzyka i odpowiednie pod względem wieku.

http://beregizrenie.ru/rogovitsa-setchatka/retinoblastoma/

Retinoblastoma: przyczyny, objawy, leczenie, rokowanie

Ludzie często nazywali glejaka siatkówki „rakiem oka”. Guz ten występuje głównie u dzieci i występuje w wieku do pięciu lat. Glejak siatkówki jest nowotworem złośliwym, którego źródłem może być dowolna warstwa siatkówki. Jest zdolny do wpływania na naczyniówkę, nerw wzrokowy, tkankę oczodołową, a gdy postępuje, wytwarza przerzuty odległe.

Wśród pacjentów ta sama liczba chłopców i dziewcząt, szczyt zapadalności wynosi 2-3 lata. Guz jest typowym przykładem dziedzicznego raka, a gen, za który mutacja jest odpowiedzialna za chorobę, jest dobrze znany. Ze wszystkich guzów wieku dziecięcego odsetek glejaka siatkówki stanowi do 5% przypadków.

Ludzkie oko zaczyna tworzyć się we wczesnych stadiach rozwoju płodu, gdy pojawiają się komórki retinoblastu zdolne do szybkiego podziału. Następnie retinoblasty powodują powstanie komórek siatkówki, bardzo ważnego składnika oka, który pozwala nam zobaczyć. Jeśli na jakimś etapie tworzenia się tkanek analizatora wzrokowego nie powiedzie się, retinoblasty nie stają się dojrzałymi komórkami, ale kontynuują rozmnażanie i przekształcają się w guz.

Istnieje wyraźna dziedziczna predyspozycja do tego typu nowotworu. Rodzice chorzy na siatkówczaka dziecięcego i wyleczeni z powodzeniem, zdrowe dzieci rzadko się rodzą. Ponad połowa wszystkich przypadków choroby to wrodzona neoplazja, która często łączy się z innymi wadami rozwojowymi (wady serca, podniebienie twarde itp.). Zazwyczaj nowotwór jest wykrywany w pierwszych dwóch lub trzech latach życia dziecka. Ponadto u tych dzieci występuje zwiększone ryzyko innych nowotworów złośliwych.

Retinoblastoma, będąc złośliwym, mimo to dobrze reaguje na leczenie, zwłaszcza na wczesnych etapach, kiedy możliwe jest zachowanie nie tylko samego oka, ale także wzroku, dlatego czujność rodziców w obecności rodzinnych przypadków glejaka siatkówki odgrywa ważną rolę w terminowej diagnozie i leczeniu patologii.

Przyczyny glejaka siatkówki

Do czynników ryzyka nowotworu należą:

  • Dziedziczność i mutacje genetyczne (zazwyczaj w chromosomach 13 par);
  • Wiek rodziców;
  • Niekorzystne skutki dla środowiska i zagrożenia zawodowe (w szczególności przemysł metalurgiczny), których doświadczają przyszli rodzice lub kobiety w czasie ciąży.

Przyczyny siatkówczaka zwykle leżą w genetycznych nieprawidłowościach, często dziedziczonych od rodziców do dzieci. W przytłaczającej większości przypadków dziedziczna forma siatkówczaka charakteryzuje się zmianami obustronnymi, podczas gdy glejak siatkówki, spowodowany innymi przyczynami, zwykle atakuje tylko jedno oko. Dziedziczny guz jest wykrywany wcześnie, w pierwszych dwóch lub trzech latach życia dziecka. Z reguły rodzice, którzy wiedzą o takiej patologii lub ją przenieśli, ściśle monitorują rozwój oczu u dzieci i terminowo odwiedzają okulistę.

Retinoblastoma, niezwiązany z dziedzicznością, jest zwykle jednostronny i może być wykryty w każdym wieku, chociaż u dorosłych ta patologia jest wyjątkową rzadkością. Takie przypadki nie mają charakteru rodzinnego, ale wciąż ich przyczyną są spontaniczne mutacje poszczególnych genów.

Starsi przyszli rodzice i im więcej zewnętrznych wpływów doświadczają ze środowiska, albo pracują w niebezpiecznej lub niebezpiecznej produkcji, tym większe prawdopodobieństwo siatkówczaka u potomstwa.

Guz może tworzyć jeden ognisko wzrostu lub kilka naraz (z dziedzicznym wariantem siatkówczaka), rosnąć wewnątrz oka, oddziaływać na siatkówkę i ciało szkliste lub na zewnątrz (egzofit), powodując odwarstwienie siatkówki i nagromadzenie wysięku za nim. Infiltracyjny wzrost jest możliwy dzięki pokonaniu wszystkich warstw ciała.

Komórki tworzące guz są polimorficzne, intensywnie dzielące się, o czym świadczy znaczna liczba patologicznych mitoz. Martwica i odkładanie się soli wapnia nie są rzadkością w tkance nowotworu. Stopień różnicowania komórek glejaka siatkówki obejmuje wybór zróżnicowanych i niezróżnicowanych postaci guza, co wpływa na przebieg choroby.

Stopniowo rosnący glejak siatkówki może wyjść poza siatkówkę i tkankę oka, przeniknąć przez nerw wzrokowy i elementy oczodołu. Jak każdy inny nowotwór złośliwy, glejak siatkówki jest zdolny do przerzutów - do mózgu, kości, wątroby.

Objawy i stadia glejaka siatkówki

glejak siatkówki w oku

Objawy glejaka siatkówki zależą od wielkości guza, rodzaju wzrostu w stosunku do tkanek oka, rodzaju uszkodzenia struktur orbity. Zazwyczaj pierwsze objawy choroby zauważają rodzice, którzy idą z dzieckiem do lekarza. Trudność w wyjaśnianiu objawów choroby jest często spowodowana faktem, że małe dzieci nie mogą mówić lub opisywać swoich dolegliwości, jednak większość siatkówczaków nadal można zidentyfikować we wczesnych stadiach rozwoju.

Objawy guza są zredukowane do:

  1. Pojawienie się osobliwej poświaty ucznia;
  2. Zez
  3. Zmniejszone widzenie lub całkowita ślepota;
  4. Ból oczu, zaczerwienienie, rozszerzona źrenica.

Zazwyczaj guz jest wykrywany, gdy jeszcze nie opuścił granic oka. Pierwsze objawy są ograniczone do leukocorii i zaburzeń widzenia.

Białaczka jest uważana za bardzo charakterystyczny znak nowotworu, który wynika z faktu, że tkanka guza jest widoczna przez źrenicę i nadaje jej charakterystyczną białawą poświatę. Leukocoria zwykle mówi o wystarczająco dużej objętości guza, który rośnie w siatkówce, rozciąga się poza jego granice i może wyprzeć soczewkę i ciało szkliste.

Retinoblastomy o małych rozmiarach mogą objawiać się utratą widzenia centralnego, utratą pola widzenia, a nawet całkowitą ślepotą. U dzieci zez może wskazywać na problemy ze wzrokiem, często staje się głównym wczesnym objawem choroby, ponieważ dzieci nie mogą ocenić stopnia utraty lub upośledzenia wzroku lub opisać ich objawów.

W miarę rozwoju nowotworu rozwija się jaskra (wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego), która jest przyczyną bólu, sam glejak siatkówki nie powoduje bólu. Wypełnienie oka tkanką guza lub odwarstwienie siatkówki prowadzi do zwiększonego dopływu krwi do tęczówki, co objawia się nadmiernym wytwarzaniem płynu wewnątrzgałkowego, w wyniku czego - jaskrą. Do istniejących objawów upośledzenia wzroku lub zeza dodaje się ból. Wraz ze wzrostem objętości siatkówczaka i uszkodzeniem tkanki oka rozwija się ślepota, u dzieci zwiększa się oko, z przerzutami nowotworu, stan pogarsza się stopniowo, dołączają się objawy ogólnego zatrucia, wymioty, utrata masy ciała.

rodzaj znaku domowego retinoblastoma - na zdjęciu z lampą błyskową jedno oko „świeci”

Podczas retinoblastoma emitować: w fazie odżywczej, gdy guz jest ograniczony do zewnętrznej części oka i dodatkowe oko (pozagałkowe). Drugi etap charakteryzuje postęp nowotworu, któremu towarzyszy jego wyjście poza oko, zaangażowanie nerwów wzrokowych i tkanek orbity.

Ciężka choroba i prawdopodobieństwo przerzutów stanowią zagrożenie dla życia pacjenta. Szczególnie niebezpieczne jest kiełkowanie tkanki nowotworowej w piaście i jej rozprzestrzenianie się na powierzchni mózgu.

W zależności od cech klinicznych można wyróżnić cztery stadia glejaka siatkówki:

  • Pierwszy etap charakteryzuje się niewielkim guzem, objawiającym się leukocorią, możliwe jest pogorszenie widzenia.
  • W drugim etapie wtórne zapalenie łączy się z naczyniówką i tęczówką, a objawy, łzawienie, lęk przed światłem, zaczerwienienie oczu są możliwe. Zwiększenie ciśnienia wewnątrzgałkowego prowadzi do bólu.
  • W trzecim etapie guz opuszcza oko i rozciąga się poza swoje granice do tkanki oczodołu, zatok przynosowych czaszki, pia materii.
  • Czwarty etap wiąże się z przerzutami do kości, wątroby, ośrodkowego układu nerwowego i objawia się objawami ogólnego zatrucia, osłabienia, utraty wagi, aż po kacheksję. Uszkodzenie mózgu i jego błon powoduje silny ból głowy, wymioty.

Diagnostyka

Do diagnostyki glejaka siatkówki stosuje się cały zakres badań oczu. W rodzinach, w których jedno lub oboje rodziców cierpiało na glejaka siatkówki lub były przypadki identyfikacji tego guza u innych krewnych, konieczne jest zapewnienie młodym dzieciom terminowego monitorowania przez okulistę. Pojawienie się leukocorii, zeza i zaburzenia widzenia są niepokojącymi objawami sugerującymi wzrost guza, więc rodzice, którzy zauważyli przynajmniej jedno z nich u dziecka, powinni natychmiast udać się do lekarza.

siatkówczaka prawego oka na obrazie diagnostycznym

Badanie okulistyczne obejmuje:

  1. Oftalmoskopia;
  2. Definicja ostrości wzroku;
  3. Pomiar ciśnienia wewnątrz oka (tonometria);
  4. Określenie obecności i stopnia wytrzeszczu;
  5. Badanie kąta przedniej komory oka (gonioskopia).

Jeśli guz przekracza granice narządu wzroku, wykonywane są prześwietlenia orbity, zatoki przynosowe, których podstawa kostna może zostać zniszczona przez nowotwór. Jeśli to konieczne, badanie jest uzupełniane CT lub MRI obszaru wzrostu guza w mózgu. Jeśli podejrzewa się przerzuty, można przepisać nakłucie lędźwiowe, aby wykluczyć uszkodzenie opon mózgowych, zbadać szpik kostny z prawdopodobieństwem przerzutu doszpikowego.

Zabieg retinoblastów

Leczenie glejaka siatkówki obejmuje zastosowanie podejścia chirurgicznego, radioterapii i chemioterapii. Jest to dość skuteczne, aw 90% przypadków możliwe jest osiągnięcie stabilnego wyniku u chorych dzieci. Większość pacjentów udaje się uratować wzrok.

Ważne jest, aby rozpocząć leczenie jak najwcześniej, gdy guz jest mały i nie rozprzestrzenił się na tkankę oczodołu i nerwu wzrokowego. W niektórych przypadkach możesz to zrobić bez operacji. Przy wyborze metody terapii brane są pod uwagę:

  • Częstość występowania zmiany chorobowej (jedno oko lub oba, czy dotyczy to tkanki oczodołu i nerwu wzrokowego);
  • Zachowanie wzroku lub możliwość jego odzyskania po leczeniu;
  • Zaangażowanie orbity, mózgu i jego błon oraz obecność odległych przerzutów.

Istnieje tendencja do maksymalnego zachowania tkanki oka dzięki terapii zachowawczej, którą można powtórzyć w przypadku nawrotu guza. W dzieciństwie bardzo ważne jest nie tylko zachowanie wzroku, ale także samego oka, ponieważ wzrost czaszki twarzy po zabiegu usunięcia narządu wzroku może być znacznie upośledzony, co prowadzi do poważnych wad kosmetycznych. Racjonalna kombinacja metod leczenia zachowawczego jest możliwa tylko w początkowych stadiach nowotworu. Jeśli dojdzie do obustronnej porażki, taktyki są wybierane osobno dla każdego oka.

Wśród łagodnych metod glejaka siatkówki, krioterapii, fototerapii, termoterapii. Jeśli guz dotyka przedniej części siatkówki i nie przekracza 7 mm, wykonuje się kriodestrucję tkanek siatkówczaka. W przypadku umiejscowienia neoplazji w tylnej części siatkówki i wielkości nieprzekraczającej 4 mm pokazano fotokoagulację. Termoterapia obejmuje ekspozycję guza na wysokie temperatury dzięki połączeniu ultradźwięków, promieniowania podczerwonego i ekspozycji mikrofalowej. Metody te dają doskonałe wyniki w małych formacjach, pozwalając na zachowanie i narząd wzroku oraz funkcje wizualne.

Leczenie chirurgiczne glejaka siatkówki polega na usunięciu tylko oka (wyłuszczenie) lub oka z tkankami oczodołu (wyśrodkowanie). Wskazania do zabiegu to:

  1. Ogromne uszkodzenie narządu wzroku, gdy konserwatywne metody nie są już skuteczne;
  2. Jaskra z powodu wzrostu guza;
  3. Utrata wzroku i niemożność przywrócenia go.

Podczas usuwania całego oka ważne jest, aby odciąć nerw wzrokowy tak daleko, jak to możliwe od miejsca wzrostu nowotworu, w celu wykluczenia dalszego rozprzestrzeniania się nowotworu. Po sześciu tygodniach od zabiegu podnosi się kwestię protetyki. Oczywiście całkowite usunięcie zaatakowanego narządu daje najlepszy efekt w nowotworach złośliwych, jednak ewentualny defekt kosmetyczny i uporczywa utrata wzroku prowadzą do poszukiwania sposobów na łagodniejsze leczenie.

Inną opcją chirurgicznego usunięcia guza jest wyłuszczenie oka. Operacja ta jest jeszcze bardziej traumatyczna niż wyłuszczenie, ponieważ wymaga usunięcia nie tylko oka, ale także wszystkich tkanek orbity, w tym okostnej. Po pokonaniu powiek są również usuwane. Protetyka po takiej interwencji jest niemożliwa, a wskazaniem do tego są masywne formy guza, kiełkujące wszystkie tkanki orbity.

Radioterapia jest dość skuteczna w glejakach siatkówki. Jest szeroko stosowany w Rosji, ale w Europie metoda ta ustępuje innym nieinwazyjnym procedurom. Radioterapia jest przeprowadzana zarówno zdalnie, jak i przy pomocy substancji radioaktywnych. Miejscowe zastosowanie umożliwia zmniejszenie dawki promieniowania, ale efekt może być gorszy z powodu nierównomiernego napromieniowania tkanki oka i wysokiego ryzyka rozwoju uszkodzenia promieni błony oka. Metodę tę stosuje się w przypadku drobnokomórkowego glejaka siatkówki zlokalizowanego na zewnątrz nerwu wzrokowego. W przypadku wrodzonych postaci glejaka siatkówki preferowana jest ekspozycja na odległość, ponieważ guz zwykle rośnie o kilka ognisk.

Zdalna radioterapia pozwala uzyskać pozytywny wynik u ponad 70% pacjentów, natomiast jeśli istnieje szansa na zachowanie wzroku, preferowane jest raczej promieniowanie niż wyłuszczenie. Radioterapia może być prowadzona niezależnie lub w połączeniu z operacją lub innymi konserwatywnymi metodami. Cała siatkówka, ciało szkliste i co najmniej 1 cm nerwu wzrokowego są narażone na promieniowanie, dawka jest zwykle wysoka i osiąga 4500 Gy.

Możliwe powikłania promieniowania to ryzyko krwawienia, radiacyjnego zapalenia rogówki i zaćmy. Ponieważ większość pacjentów to dzieci w wieku poniżej 3 lat, do ich leczenia konieczne jest znieczulenie ogólne i użycie specjalnego stołu, co pozwala im na ustawienie dziecka w pożądanej pozycji.

Chemioterapia zwykle obejmuje kilka leków jednocześnie. Najczęstszym schematem leczenia jest połączenie winkrystyny, vepezidu i karboplatyny. Wskazaniami do chemioterapii są masywne zaangażowanie tkanek oczodołowych, inwazja guza nerwu wzrokowego, przerzuty glejaka siatkówki.

W krajach rozwiniętych nastąpił wzrost liczby glejaków siatkówki zdiagnozowanych we wczesnych stadiach, dlatego w niektórych przypadkach można to zrobić bez zabiegu chirurgicznego, usuwając nowotwór za pomocą radioterapii, fotokoagulacji lub kriodestrukcji. Rokowanie dla glejaka siatkówki można uznać za korzystne, zwłaszcza w przypadku małych guzów. Trwałe wyleczenie jest również możliwe przy znacznym uszkodzeniu orbity, co wymaga wyostrzenia oka, ale poważna wada kosmetyczna znacznie obniża jakość życia pacjenta.

Ważnym punktem profilaktyki glejaka siatkówki jest poradnictwo genetyczne rodzin, w których wystąpiły przypadki guza. Dzieci urodzone przez rodziców z niekorzystną historią rodzinną lub z retinoblastomą musiały być pod stałym nadzorem okulisty. Terminowe wykrycie guza pozwoli Ci bez zabiegu i zachować zdolność dziecka do widzenia.

Wideo: glejak siatkówki w programie „Na żywo jest super!”

Wideo: wykład na temat glejaka siatkówki

Autor artykułu: onkolog, histolog N. N. Goldenshlyuger

http://onkolib.ru/vidy-opuxolej/retinoblastoma/
Up